Του Νίκου Βγέθη
[...]
Τι άραγε φταίει;
Είναι κανείς τόσο αφελής που να πιστεύει ότι η αριστερά είναι τόσο κοντά στο ιστορικό θρίαμβο που εξαρτάται η επιτυχία του μονάχα από μερικές ευφυείς κινήσεις τακτικής;
Η επαναστατική αριστερά βιώνει μια βαθύτατη ήττα. Ας το δούμε κατάματα.
1) Πολιτική ήττα. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Η μαρξιστική επαναστατική Αριστερά, την οποία λοξοκοίταζαν οι καπιταλιστικές κοινωνίες όταν αναζητούσαν ένα σοσιαλιστικό αύριο, ήταν τα "ορθόδοξα" Κομμουνιστικά Κόμματα που είχαν την έγκριση της Μόσχας. Η υπόλοιπη επαναστατική αριστερά ήταν είτε από πρακτική πολιτική σκοπιά "γκρουπούσκουλα" είτε στο δρόμο της σοσιαλδημοκρατικοποίησης (Ευρωκομμουνισμός). Η διάλυση των "σοσιαλιστικών" χωρών κι η συνακόλουθη εξαφάνιση του ιστορικού πολιτικού ρεύματος, συνιστά την, εκ των πραγμάτων, εξαφάνιση της επαναστατικής αριστεράς από το πολιτικό προσκήνιο. τουλάχιστον αυτό καταλαβαίνει ο κόσμος. Η επαναστατική αριστερά αποτελεί σήμερα πολιτική γραφικότητα που πρέπει να επανακατακτήσει την κοινωνική αποδοχή.
2) Ιδεολογική ήττα. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ έβαλε το μαρξισμό στην κατάψυξη.
ΠΟΡΙΣΜΑ #2: Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΣΣΔ ΦΤΑΙΕΙ.
Δεν πρέπει να υποτιμάμε τις μεμονωμένες αξιόλογες προσπάθειες που έγιναν με σκοπό την εξέλιξη αυτού του επαναστατικού ιδεολογικού ρεύματος, ακόμα και μέσα στην ΕΣΣΔ. Όμως ήταν πρακτικά αδύνατο αυτές οι εξαιρέσεις να ανταποκριθούν στο ιστορικό τους έργο. Ο αστισμός είχε και διέθετε κολοσσιαίους πόρους στους μηχανισμούς ιδεολογικής κυριαρχίας κι από την άλλη πλευρά η "αφρόκρεμα" της επαναστατικής διανόησης, είτε -στην πλειοψηφία της- είχε υποταχθεί στη γραφειοκρατικοποιημένη -πλην όμως "επίσημη"- ερμηνεία του μαρξισμού, είτε αναλωνόταν στην διαπάλη με τη γραφειοκρατία αυτή. Πολύ λίγη ενέργεια κατέληγε στην ουσιαστική ανάπτυξη του μαρξισμού.
ΠΟΡΙΣΜΑ #3: Η ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ ΦΤΑΙΕΙ.
Κάποτε οτιδήποτε ριζοσπαστικό στη σκέψη είτε προερχόταν είτε κατέληγε στο μαρξισμό. Εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, οι "επίσημοι πολιτικοί εκφραστές" του μαρξισμού " (π.χ. ΚΚΕ) αντιμετώπιζαν εχθρικά οτιδήποτε το καινούριο. Έτσι ο μαρξισμός έμεινε στάσιμος για έναν ολόκληρο αιώνα.
ΠΟΡΙΣΜΑ #4: ΤΟ ΚΚΕ ΦΤΑΙΕΙ. ΜΑΣ ΑΠΟΘΑΡΡΥΝΕ ΑΠ' ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΝΑΜΕ, ΚΙ ΗΜΑΣΤΑΝ ΚΑΙ Σ' ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΗΛΙΚΙΑ.
Αυτός ο κατεψυγμένος μαρξισμός, από κυρίαρχη ιδεολογία έγινε περιθωριακή και , σε όλες τις πλευρές της ανθρώπινης δραστηριότητας, κυριαρχούν σήμερα ιδεολογήματα ξένα στο μαρξισμό. Όπως το Big-bang κι η κυριαρχία του αγνωστικισμού στις θετικές επιστήμες.
ΠΟΡΙΣΜΑ #5: ΦΤΑΙΝΕ ΟΙ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΟΙ ΣΤΑΛΙΝΙΚΟΙ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΕΣ.
Η παρέμβαση επιστημόνων και φιλοσόφων με μαρξιστικό προσανατολισμό είναι για πολλές δεκαετίες απλά δον-κιχωτικές (π.χ. Μπιτσάκης).
3) Έλλειψη Στρατηγικής. Κάποτε οι επαναστάτες πίστευαν ότι είχαν δίκιο κι αυτήν την πεποίθηση τη μοιράζονταν με εκατομμύρια ανθρώπους. Έτσι, οι λαοί μπορούσαν εύκολα να "παραβλέψουν" τα λουτρά αίματος που συνόδευαν πάντα τους "δρόμους προς τον Ουρανό". Στην υπερβολή που αναπτύχθηκε γύρω από τον "επαναστατικό πυρετό" που προσέβαλε ευρείες μάζες, στοιχημένες πίσω από τις σοσιαλιστικές κι απελευθερωτικές θεωρίες, η βία ξεπέρασε το ρόλο της ως αναγκαίο κακό αλλά έφτασε και στο σημείο να λατρεύεται αυτοτελώς. Το διάσημο πλέον "βία στη βία της εξουσίας", δεν αναφέρεται στη βία ως μέσον. Σήμερα, όμως, όλες οι επαναστάσεις έχουν λίγο έως πολύ χαθεί. Με παρόμοια την αφετηρία και το τέρμα, το μόνο που μένει σταθερό είναι το λουτρό αίματος.
Δεν βολεύτηκαν -λοιπόν- οι λαοί, ούτε έγιναν όλοι "οπορτουνιστές" κι "αναθεωρητές" κι ότι άλλο παρόμοιο ποταπό. Απλά έμαθαν από την εμπειρία τους. Προτιμούν τις εκλογές από τις επαναστάσεις. Μπορεί να μη φέρνουν κανένα αποτέλεσμα, αλλά τουλάχιστον δεν πονάνε τόσο.
Η στρατηγική των επαναστάσεων έχει πλέον ελάχιστους οπαδούς.
ΠΟΡΙΣΜΑ #6: ΦΤΑΙΕΙ Η ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΗ ΒΙΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΥ.
4) Οραματική ανεπάρκεια. Ο Μαρξ, συνέλαβε το σοσιαλισμό σαν άρνηση των αντιθέσεων του καπιταλισμού. Δυστυχώς γι εμάς, δεν περιέγραψε τις λεπτομέρειες στην λειτουργία κι οργάνωση του σοσιαλισμού. Παρόλα αυτά, ακόμα και μόνη της η αρχική διαπίστωση ήταν κολοσσιαίας σημασίας.
ΠΟΡΙΣΜΑ #7: ΦΤΑΙΕΙ Ο ΜΑΡΞ.
Στην αντιπαράθεση των κομμουνιστών με τον πρώιμο καπιταλισμό των καταθλιπτικών φορντιανών γραμμών παραγωγής,
(ΩΧ ΤΟ ΜΑΤΙ ΜΟΥ. Ο ΦΟΡΝΤ ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ, Ο ΠΡΩΙΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1770-1832).
των μαύρων αστικοποιημένων περιοχών της Μεγάλης Βρετανίας και του ανολοκλήρωτου εκδημοκρατισμού των αυταρχικών πολιτικών συστημάτων, η επίκληση της άρσης των αρνητικών του καπιταλισμού ήταν ένα επαρκέστατο κίνητρο. Άλλωστε τότε οι προλετάριοι δεν είχαν να χάσουν παρά τις αλυσίδες τους. Δεν είχαν ούτε pc, ούτε i-phone, ούτε αυτοκίνητο.
ΠΟΡΙΣΜΑ #8: ΦΤΑΙΕΙ ΤΟ I-PHONE.
Η μαρξική θεωρητική διαπίστωση μετασχηματιζόταν αυτόματα σε πολιτικό αίτημα. Απέναντι σε έναν τόσο αποκρουστικό καπιταλισμό, δεν ήταν δα και πολύ δύσκολο να διεκδικήσεις την ηθική υπεροχή.
ΠΟΡΙΣΜΑ #9: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ Η ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΜΑΡΞΙΕΡΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΗ.
Σήμερα, οφείλει κανείς να αντιπαρατεθεί με ένα πλουσιότερο ιδεολογικό οπλοστάσιο. Είναι εύκολο να αποκαλείς το σοσιαλισμό εξουσία του λαού. Και το Ariel το συνιστούν 29 κατασκευαστές πλυντηρίων. Δε λέει πλέον σε κανέναν τίποτα. Πώς θα εκφράζεται η λαϊκή εξουσία; Με εκλογές; Ποιό θα είναι το πολιτικό αυτό σύστημα που θα εξασφαλίζει τη λαϊκή εξουσία; Εάν το ξέρουμε γιατί δεν το λέμε; Εάν δεν το ξέρουμε, τότε τι ζητάμε από το λαό;
ΠΟΡΙΣΜΑ #10: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟ ΣΥΝΘΗΜΑ Η ΛΑΪΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ, ΟΛΟΙ ΤΟ ΛΕΝΕ.
Ποιο είναι το οικονομικό σύστημα που θα εξασφαλίσει την απρόσκοπτη ανάπτυξη των μέσων παραγωγής; Θα υπάρχουν εταιρείες; Θα υπάρχουν διοικήσεις κι ανειδίκευτοι εργάτες; Θα υπάρχουν μέτοχοι και μετοχές ή θα τα έχει όλα το κράτος; Το κράτος ποιος θα το έχει;
ΠΟΡΙΣΜΑ #11: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΤΗΚΕ ΑΝ ΘΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΣΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ.
Σήμερα στην οικονομική ζωή υπάρχει ένα χαοτικό αλλά υπαρκτό σύστημα λήψης αποφάσεων. Η κάθε οικονομική μονάδα αποφασίζει για την πάρτη της στα πλαίσια της οικονομίας της αγοράς. Στο σοσιαλισμό, ποιοι και πώς θα παίρνουν αποφάσεις; Είναι δυνατόν να υπάρξει κεντρικός σχεδιασμός σε ένα τόσο πολυδαίδαλο και περίπλοκο σύστημα, όπως είναι η σύγχρονη καπιταλιστική οικονομική ζωή;
ΠΟΡΙΣΜΑ #12: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ Ο ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΟΣ ΤΟ 2014 ΑΠΟ Ο,ΤΙ ΤΟ 1924. ΠΟΥ ΝΑ ΤΡΕΧΕΙΣ ΤΩΡΑ!
Τι θα κάνουμε λοιπόν; Θα "απλουστεύσουμε βίαια" την οικονομική ζωή ή θα φτιάξουμε ένα αποκεντρωμένο σύστημα διεύθυνσης;
ΠΟΡΙΣΜΑ #13: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ ΑΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΑΡΞΙΣΤΕΣ Ή ΑΝΑΡΧΟΤΕΤΟΙΟΙ.
Τέλος πάντων, ακόμα κι εάν δεν ξέρουμε ακριβώς πως θα είναι, τι ονειρευόμαστε, πως το φανταζόμαστε, ποιο είναι το ιδανικό που θα θέλαμε να υλοποιήσουμε; Εάν δε μπορούμε να το περιγράψουμε, πώς έχουμε την απαίτηση να αποδεχθεί ο λαός την ανωτερότητά του;
ΠΟΡΙΣΜΑ #14: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ, ΜΗ ΞΕΡΟΝΤΑΣ ΤΙ ΕΙΜΑΣΤΕ, ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΘΕΛΟΥΜΕ.
5) Το πρότυπο του λαϊκού αγωνιστή
Ναι, το έχουμε χάσει κι αυτό!
Στο μεσοπόλεμο κι ακόμα λίγο μετά το Β' Παγκόσμιο, οι κομμουνιστές συνιστούσαν ένα πρότυπο για την κοινωνία. Ήταν μορφωμένοι, ήταν ηθικοί (ότι κι εάν σήμαινε αυτό), ήταν δίκαιοι, δεν ήταν αργυρώνητοι, ίσα-ίσα ήταν υποδείγματα ανιδιοτέλειας, σέβονταν τις γυναίκες και τις αντιμετώπιζαν ισότιμα, υιοθετούσαν τις πρωτοποριακές αντιλήψεις κοκ
Ο κόσμος τους καταλόγιζε έντονα ουτοπικά στοιχεία στην πολιτική τους πρόταση, αλλά όμως αναγνώριζαν την ανωτερότητά τους.
Καταδιωκόμενοι μονίμως από το κράτος, δε μπορούσαν να ασκήσουν κάποιο επάγγελμα, άλλωστε μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής τους το πέρναγαν στις φυλακές.
Ήταν επαγγελματίες επαναστάτες σε μια ιστορική περίοδο που η διάχυτη αίσθηση της επικείμενης σοσιαλιστικής επανάστασης το δικαιολογούσε.
Σήμερα ξέρουμε ότι αυτή η στάση ζωής έχει πολλά προβλήματα.
Η απόσπαση από τον κοινωνικό ιστό των επαγγελματιών επαναστατών είναι πλέον απαράδεκτη.
ΠΟΡΙΣΜΑ #15: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΕΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΙΑ, ΤΟΥΣ ΠΑΤΗΣΕ ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ. ΟΥΤΕ ΦΥΛΑΚΗ ΔΕΝ ΠΑΝΕ!
Άλλωστε, καταλαβαίνουμε ότι ένα μικρό σώμα ελίτ επαγγελματιών επαναστατών αποτελεί το συντομότερο δρόμο προς τη γραφειοκρατικοποίηση.
ΠΟΡΙΣΜΑ #16: ΦΤΑΙΝΕ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΕΣ ΓΙΑΤΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΕΣ.
Αφού οι επαναστάτες πρέπει να ενταχθούν στην οικονομική ζωή, αρχίζουν τα πράγματα να είναι περισσότερο περίπλοκα. Πρέπει να αναλαμβάνουν διοικητικούς ρόλους ή θα πρέπει να παραμένουν "αμόλυντοι" ανειδίκευτοι εργάτες;
Ποια πρέπει να είναι η στάση τους στην οικογένεια; Η συμμετοχή τους στη ζωή του σπιτιού, οι ευθύνη τους για την ανατροφή των παιδιών κοκ.
ΠΟΡΙΣΜΑ #17: ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΣ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ ΜΕ ΤΟ BABY-SITTING.
Ναι, να κάνουμε γελώντας κριτική στην διαγραφή του Παζολίνι για "ηθική ανεπάρκεια". Μπορούμε όμως να περιγράψουμε την ηθική επάρκεια; Μπορούμε να προβάλουμε μια πρότυπη στάση ζωής; Εάν δεν προβάλουμε αυτά που κατά την άποψή μας "έχουν νόημα", πώς μπορούμε να ισχυριστούμε μια οραματική ανωτερότητα; Ανώτερη ως προς τι; Εάν η σύγχρονη καταναλωτική καπιταλιστική κοινωνία δεν έχει μέλλον, μπορούμε να περιγράψουμε αυτή που θα έχει;
ΠΟΡΙΣΜΑ #18: ΦΤΑΙΕΙ Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. ΣΟΔΟΜΑ ΚΑΙ ΓΟΜΟΡΡΑ ΓΙΝΑΜΕ, ΚΥΡΙΟΙ!
***
ΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΦΤΑΙΕΙ;
ΔΕΝ ΦΤΑΙΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΑΕΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ.
ΓΙΑΤΙ ΠΩΣ ΝΑ ΦΤΑΙΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ;;;;;;
ΓΙΑΤΙ ΠΩΣ ΝΑ ΦΤΑΙΕΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ;;;;;;
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΑΚΑΘΕΚΤΟΙ ΚΑΙ ΜΗΝ ΤΟ ΒΑΖΕΤΕ ΚΑΤΩ ΣΤΗΝ ΠΑΛΗ ΜΕ ΟΣΑ ΦΤΑΙΝΕ ΓΙΑ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΕΙΣΤΕ ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ ΣΕ ΑΡΝΗΣΗ!
ΚΑΙ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ!
ΠΑΝΤΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Η...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου