Βλαδίμηρος προς σύγχρονους "Γκροϊλιχοπετρόπουλους"

«Στρατάρχα» χαιρετώ!

Με αφορμή την  ανάρτησηΟξύτατη ιδεολογική σύγκρουση Βλαδίμηρου με "Πετρόπουλους" στο ιστολόγιό σου κι ό,τι την προκάλεσε στέλνω σε συνέχειες για ξεχωριστή ανάρτηση ψηφιοποιημένες τις «Δώδεκα σύντομες θέσεις για την υποστήριξη απομέρους του Χ. Γκρόιλιχ της υπεράσπισης της πατρίδας» του Β. Ι. Λένιν που γράφτηκαν και δημοσιεύτηκαν στις αρχές του 1917 και, πιστεύω, δεν έχουν χάσει στο ελάχιστο την επικαιρότητά τους.

{Οι «Δώδεκα σύντομες θέσεις» υπάρχουν στον 30ό τόμο των «Απάντων» του Λένιν, πρβλ. Β. Ι. Λένιν, Άπαντα, 5η έκδοση, τόμος 30 (Iούλης 1916–Φλεβάρης 1917), Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1981, σελ. 329–335, απ’ όπου έγινε κι η ψηφιοποίηση. Οι γερμανομαθείς που ενδιαφέρονται να διαβάσουν τις «Θέσεις» στο γερμανικό πρωτότυπο («W. I. Lenin, Zwölf kurze Thesen über H. Greulichs Verteidigung der Landesverteidigung»), θα τις βρουν εδώ: W. I. Lenin, Werke, Band 23 (August 1916–März 1917), Dietz Verlag: Berlin/DDR, 1975, S. 263–268.}

 Μη Απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

Β. Ι. ΛΕΝΙΝ

ΔΩΔΕΚΑ ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ Χ. ΓΚΡΟΪΛΙΧ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ [120]

1. Ο Χ. Γκρόιλιχ δηλώνει στην αρχή του πρώτου άρθρου του, ότι τώρα υπάρχουν (φαίνεται μιλάει για δήθεν) «σοσιαλιστές» που «δίνουν πίστη στις κυβερνήσεις των γιούνκερ και των αστών».

Αυτή η κατηγορία ενάντια σε μια από τις κατευθύνσεις του σύγχρονου «σοσιαλισμού», και συγκεκριμένα ενάντια στο σοσιαλπατριωτισμό, είναι βέβαια σωστή. Όμως τι άλλο αποδείχνουν και τα τέσσερα άρθρα του σ. Χ. Γκρόιλιχ, αν όχι ότι κι αυτός επίσης έχει τυφλή«εμπιστοσύνη στην «αστική Κυβέρνηση» της Ελβετίας;; Αυτός ξεχνάει ακόμη ότι η «αστική Κυβέρνηση» της Ελβετίας, χάρη στους πολυάριθμους θεσμούς του ελβετικού τραπεζικού κεφαλαίου, είναι όχι μόνο «αστική Κυβέρνηση», αλλά και ιμπεριαλιστική αστική Κυβέρνηση.

2. Ο Χ. Γκρόιλιχ αναγνωρίζει στο πρώτο άρθρο ότι σ’ όλη τη διεθνή σοσιαλδημοκρατία υπάρχουν δυο κύρια ρεύματα. Το ένα απ’ αυτά (φυσικά, το σοσιαλπατριωτικό) το καθορίζει πολύ σωστά, στιγματίζοντας τους οπαδούς του σαν «πράκτορες» των αστικών κυβερνήσεων.

Ο Γκρόιλιχ όμως ξεχνά κατά περίεργο τρόπο ότι, πρώτο, οι ελβετοί σοσιαλπατριώτες είναι επίσης πράκτορες της ελβετικής αστικής Κυβέρνησης· δεύτερο, ότι όπως η Ελβετία γενικά δεν μπορεί να αποσπαστεί από το δίχτυ των δεσμών της παγκόσμιας αγοράς, έτσι και η σύγχρονη, πολύ αναπτυγμένη και στον ανώτατο βαθμό πλούσια αστική Ελβετία δεν μπορεί ν’ αποσπαστεί από το δίχτυ των παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών σχέσεων· τρίτο, ότι καλά θα ήταν να εξεταστούν τα επιχειρήματα τα υπέρ και τα κατά της υπεράσπισης της πατρίδας ακριβώς σ’ ολόκληρη τη διεθνή σοσιαλδημοκρατία και ιδιαίτερα σε συνδυασμό μ’ αυτές ακριβώς τις ιμπεριαλιστικές, τις χρηματιστικά καπιταλιστικές παγκόσμιες αμοιβαίες σχέσεις· τέταρτο, ότι είναι αδύνατο να συμβιβάσει κανείς αυτά τα δυο κύρια ρεύματα σ’ όλη τη διεθνή σοσιαλδημοκρατία, κι ότι γι’ αυτό το ελβετικό Κόμμα πρέπει να διαλέξει ποια κατεύθυνση θέλει να ακολουθήσει.

3. Ο Χ. Γκρόιλιχ στο δεύτερο άρθρο του δηλώνει: «Η Ελβετία δεν μπορεί να διεξάγει επιθετικό πόλεμο».

Ο Γκρόιλιχ κατά περίεργο τρόπο ξεχνά το αδιαφιλονίκητο και εξόφθαλμο γεγονός ότι και στις δυο δυνατές περιπτώσεις —δηλαδή τόσο σε περίπτωση συμμαχίας της Ελβετίας με τη Γερμανία ενάντια στην Αγγλία, όσο και σε περίπτωση συμμαχίας με την Αγγλία ενάντια στη Γερμανία— και στις δυο περιπτώσεις η Ελβετία θα πάρει μέρος σ’ έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο, σ’ έναν πόλεμο ληστρικό, σ’ έναν πόλεμο επιθετικό.

Η αστική Ελβετία δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση ούτε ν’ αλλάξει το χαρακτήρα του τωρινού πολέμου, ούτε να διεξάγει γενικά αντιιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Επιτρέπεται να εγκαταλείπει ο Γκρόιλιχ την «περιοχή των γεγονότων» (βλ. το τέταρτο άρθρο του) και αντί να μιλήσει γι’ αυτό τον πόλεμο να μιλάει για έναν κάποιο φανταστικό πόλεμο;

4. Ο Χ. Γκρόιλιχ στο δεύτερο άρθρο του δηλώνει:

«Η ουδετερότητα και η υπεράσπιση της πατρίδας είναι για την Ελβετία ταυτόσημες. Εκείνος που απορρίπτει την υπεράσπιση της πατρίδας απειλεί την ουδετερότητα. Αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο για μας». 

Δυο ταπεινές ερωτήσεις στον σ. Γκρόιλιχ:

Πρώτο, δεν πρέπει άραγε να είναι ξεκάθαρο για μας ότι η εμπιστοσύνη στη διακήρυξη της ουδετερότητας και στις προθέσεις διατήρησής της στο δοσμένο πόλεμο όχι μόνο σημαίνει τυφλή εμπιστοσύνη στη δική μας «αστική κυβέρνηση» και στις άλλες «αστικές κυβερνήσεις», αλλά και είναι ολότελα γελοία;

Δεύτερο, δεν πρέπει άραγε να είναι ξεκάθαρο για μας ότι στην πραγματικότητα το ζήτημα μπαίνει έτσι:

Όποιος στον πόλεμο αυτό παραδέχεται την υπεράσπιση της πατρίδας, αυτός γίνεται συνεργός της «δικής του» εθνικής αστικής τάξης, που και στην Ελβετία είναι πέρα για πέρα ιμπεριαλιστική, επειδή συνδέεται από οικονομική άποψη με τις μεγάλες Δυνάμεις και έχει τραβηχτεί στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική πολιτική.

Όποιος στον πόλεμο αυτό αποκρούει την υπεράσπιση της πατρίδας, αυτός καταστρέφει την εμπιστοσύνη του προλεταριάτου στην αστική τάξη και βοηθάει το διεθνές προλεταριάτο να παλέψει ενάντια στην κυριαρχία της αστικής τάξης.

5. Ο Χ. Γκρόιλιχ στο τέλος του δεύτερου άρθρου δηλώνει: «Εμείς, καταργώντας την ελβετική πολιτοφυλακή δεν θα εξαλείψουμε φυσικά και τον πόλεμο ανάμεσα στις μεγάλες Δυνάμεις».

Γιατί ο σ. Γκρόιλιχ ξεχνά ότι οι σοσιαλδημοκράτες την κατάργηση κάθε στρατού (και συνεπώς και της πολιτοφυλακής) δεν την εννοούν παρά μόνο σαν κάτι που γίνεται ύ σ τ ε ρ α από τη νικηφόρα κοινωνική επανάσταση; Ότι ακριβώς σήμερα είναι απαραίτητο να παλέψουμε για την κοινωνική επανάσταση σε συμμαχία με τις διεθνιστικές-επαναστατικές μειοψηφίες όλων των μεγάλων Δυνάμεων;

Από ποιον περιμένει ο Γκρόιλιχ την εξάλειψη «των πολέμων ανάμεσα στις μεγάλες Δυνάμεις»; Μήπως από την πολιτοφυλακή ενός μικρού αστικού κράτους με τέσσερα εκατομμύρια πληθυσμό;

Εμείς οι σοσιαλδημοκράτες την εξάλειψη «των πολέμων ανάμεσα στις μεγάλες Δυνάμεις» την περιμένουμε από την επαναστατική δράση του προλεταριάτου όλων των μεγάλων και των μικρών κρατών.

6. Στο τρίτο άρθρο του ο Γκρόιλιχ υποστηρίζει ότι οι ελβετοί εργάτες πρέπει να «υπερασπίζουν» τη «δημοκρατία»!!

Μα είναι δυνατό στ’ αλήθεια να μην ξέρει ο σ. Γκρόιλιχ ότι στον πόλεμο αυτό ο ύ τ ε έ ν α κράτος της Ευρώπης δεν υπερασπίζει τη δημοκρατία και ούτε μπορεί να την υπερασπίζει; Αντίθετα, η συμμετοχή στον ιμπεριαλιστικό αυτό πόλεμο σημαίνει για όλα τα κράτη, μεγάλα και μικρά, στραγγαλισμό της δημοκρατίας, νίκη της αντίδρασης ενάντια στη δημοκρατία. Μα είναι δυνατό πραγματικά ο Γκρόιλιχ να μην ξέρει χιλιάδες παραδείγματα σχετικά μ’ αυτό από την Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία κτλ.; Ή ο σ. Γκρόιλιχ «έχει» πραγματικά τόσο μεγάλη «εμπιστοσύνη» στη ελβετική, δηλ. τη δική του, «αστική Κυβέρνηση», που να θεωρεί όλους τους διευθυντές τραπεζών και τους εκατομμυριούχους της Ελβετίας αληθινούς Γουλιέλμους Τέλλους;

Όχι συμμετοχή στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, όχι συμμετοχή στις επιστρατεύσεις για την υπεράσπιση τάχα της ουδετερότητας, αλλά επαναστατική πάλη ενάντια σε όλες τις αστικές κυβερνήσεις — αυτό και μόνο αυτό μπορεί να οδηγήσει στο σοσιαλισμό, και χωρίς το σοσιαλισμό δεν υπάρχει καμιά εγγύηση για τη δημοκρατία!

7. Ο σ. Γκρόιλιχ στο τρίτο άρθρο γράφει:

«Μήπως δεν περιμένει κιόλας η Ελβετία από το προλεταριάτο ότι “θα χτυπηθεί με τον εαυτό του στις ιμπεριαλιστικές μάχες„;»

Η ερώτηση αυτή αποδείχνει ότι ο σ. Γκρόιλιχ στέκει και με τα δυο του πόδια πάνω σε εθνικό έδαφος, δυστυχώς όμως στον τωρινό πόλεμοδεν υπάρχει τέτοιο έδαφος για την Ελβετία.

Δεν είναι η Ελβετία που το «περιμένει» αυτό από το προλεταριάτο, αλλά ο καπιταλισμός, που σε όλες τις πολιτισμένες χώρες, και στην Ελβετία επίσης όπως και στις άλλες, μετατράπηκε σε ιμπεριαλιστικό καπιταλισμό. Η κυριαρχία της αστικής τάξης «περιμένει» τώρα από το προλεταριάτο όλων των χωρών ότι «θα χτυπηθεί το ίδιο με τον εαυτό του στις ιμπεριαλιστικές μάχες» — να τι ξεχνάει ο Γκρόιλιχ. Για να προφυλαχτεί κανείς από μια τέτοια κατάσταση, δεν υπάρχει τώρα κανένα άλλο μέσο εκτός από τη διεθνή επαναστατική ταξική πάλη ενάντια στην αστική τάξη!

Γιατί ο Γκρόιλιχ ξεχνάει πως η διακήρυξη της Διεθνούς στη Βασιλεία το 1912 αναγνώρισε ήδη καθαρά, πρώτο, ότι ο ιμπεριαλιστικόςκαπιταλισμός καθορίζει το βασικό χαρακτήρα του μελλοντικού πολέμου· δεύτερο, ότι στην ίδια διακήρυξη γίνεται λόγος για προλεταριακή επανάσταση α κ ρ ι β ώ ς σε σύνδεση μ’ αυτόν ίσα-ίσα τον πόλεμο;

8. Ο Γκρόιλιχ στο τρίτο άρθρο του γράφει:

Η επαναστατική μαζική πάλη «αντί της χρησιμοποίησης των δημοκρατικών δικαιωμάτων» είναι «μια έννοια πολύ συγκεχυμένη».

Αυτό αποδείχνει ότι ο Γκρόιλιχ παραδέχεται αποκλειστικά τον αστικορεφορμιστικό δρόμο, ενώ την επανάσταση την αποκρούει ή την αγνοεί. Αυτό ταιριάζει σε γκρυτλιανό, μα σε καμιά περίπτωση σε σοσιαλδημοκράτη.

Επαναστάσεις χωρίς «επαναστατική μαζική πάλη» είναι ανέφικτες. Τέτοιες επαναστάσεις δεν υπήρξαν ποτέ. Στην ιμπεριαλιστική εποχή που άρχισε τώρα οι επαναστάσεις είναι αναπόφευκτες και στην Ευρώπη.

9. Στο τέταρτο άρθρο του ο σ. Γκρόιλιχ δηλώνει ανοιχτά ότι «είναι αυτονόητο» πως θα καταθέσει την εντολή του σαν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου, αν το Κόμμα καταρχήν απορρίψει την υπεράσπιση της πατρίδας. Και σ’ αυτό προσθέτει ότι μια τέτοια απόρριψη θα σημάνει «διάσπαση της ενότητάς μας».

Η δήλωση αυτή αποτελεί ξεκάθαρο τελεσίγραφο που το παρουσιάζουν στο Κόμμα τα σοσιαλπατριωτικά μέλη του Εθνικού Συμβουλίου, τελεσίγραφο που δεν μπορεί να αναιρεθεί με κανενός είδους ερμηνείες. Είτε το Κόμμα πρέπει να παραδεχτεί τις σοσιαλπατριωτικές αντιλήψεις, είτε «εμείς» (Γκρόιλιχ, Μύλλερ κτλ.) καταθέτουμε τις εντολές μας.

Αλλά στ’ αλήθεια για ποια «ενότητα» μπορεί να γίνει λόγος; Φυσικά, για καμιά άλλη, παρά μόνο για την «ενότητα» των σοσιαλπατριωτών αρχηγών με τα πληρεξούσιά τους στο Εθνικό Συμβούλιο;!

Προλεταριακή ενότητα αρχών σημαίνει κάτι το εντελώς διαφορετικό: οι σοσιαλπατριώτες, δηλ. «οι υπερασπιστές της πατρίδας», πρέπει να γίνουν «ένα» με τη σοσιαλπατριωτική, πέρα για πέρα αστική Γκρυτλιανή Ένωση. Οι σοσιαλδημοκράτες που αποκρούουν την υπεράσπιση της πατρίδας πρέπει να γίνουν «ένα» με το σοσιαλιστικό προλεταριάτο. Αυτό είναι εντελώς ξεκάθαρο.

Ελπίζουμε σταθερά πως ο σ. Γκρόιλιχ δεν θα θελήσει να ρεζιλευτεί και δεν θα βαλθεί να αποδείξει (παρά την πείρα της Αγγλίας, Γερμανίας, Σουηδίας κτλ.), ότι η «ενότητα» των σοσιαλπατριωτών, των «πρακτόρων» των αστικών κυβερνήσεων με το σοσιαλιστικό προλεταριάτο δεν μπορεί να οδηγήσει σε τίποτε άλλο, παρά σε μια πλήρη αποδιοργάνωση, ηθική αποσύνθεση, υποκρισία και ψευτιά.

10. Ο «όρκος» των μελών του Εθνικού Συμβουλίου να υπερασπίζουν την ανεξαρτησία της χώρας, κατά τη γνώμη του Γκρόιλιχ, είναι «ασυμβίβαστος» με την άρνηση της υπεράσπισης της πατρίδας.

Ωραία! Μήπως όμως οποιαδήποτε επαναστατική δράση «συμβιβάζεται» με τους «όρκους» για τήρηση των νόμων των καπιταλιστικών κρατών;; Οι γκρυτλιανοί, δηλ. οι υπηρέτες της αστικής τάξης, αναγνωρίζουν καταρχήν μόνο τους νόμιμους δρόμους. Ως τα σήμερα δεν υπήρξε ακόμη κανένας σοσιαλδημοκράτης που να απόρριπτε τις επαναστάσεις ή να παραδεχόταν μόνο εκείνες που «συμβιβάζονται» με τους «όρκους» τήρησης των αστικών νόμων.

11. Ο Γκρόιλιχ αρνείται ότι η Ελβετία είναι «αστικό ταξικό κράτος» «με την απόλυτη έννοια αυτής της λέξης». Και ορίζει το σοσιαλισμό (στο τέλος του τέταρτου άρθρου) με τέτοιο τρόπο που εξαφανίζεται απ’ αυτόν και η κοινωνική επανάσταση και κάθε επαναστατική δράση. Η κοινωνική επανάσταση είναι «ουτοπία», αυτή είναι σε συντομία η έννοια όλων των μακρόσυρτων λόγων ή άρθρων του Γκρόιλιχ.

Ωραία! Μα αυτό είναι ο πιο χτυπητός γκρυτλιανισμός και όχι σοσιαλισμός. Αυτό είναι στενός ρεφορμισμός και όχι σοσιαλισμός.

Γιατί ο σ. Γκρόιλιχ να μην προτείνει ανοιχτά να διαγραφούν από τη Διακήρυξη της Βασιλείας του 1912 τα λόγια για την «προλεταριακή επανάσταση»; Ή τα λόγια για την «επαναστατική μαζική δράση» από την Απόφαση του Άαραου του 1915; Ή να κάψουμε όλες τις αποφάσεις του Τσίμμερβαλντ και του Κίνταλ;

12. Ο σ. Γκρόιλιχ στέκει και με τα δυο του πόδια πάνω σε εθνικό έδαφος — πάνω σε αστικορεφορμιστικό, γκρυτλιανό έδαφος.

Αγνοεί επίμονα τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του τωρινού πολέμου, όπως και τους ιμπεριαλιστικούς δεσμούς της σύγχρονης ελβετικής αστικής τάξης. Αγνοεί τη διάσπαση των σοσιαλιστών όλου του κόσμου σε σοσιαλπατριώτες και σε επαναστάτες διεθνιστές.

Ξεχνάει ότι στην πραγματικότητα μπροστά στο ελβετικό προλεταριάτο υπάρχουν μόνο δυο δρόμοι:

Πρώτος δρόμος. Να βοηθάει τη δική του αστική τάξη να εξοπλιστεί, να υποστηρίζει τις επιστρατεύσεις που έχουν τάχα σκοπό την υπεράσπιση της ουδετερότητας και να διατρέχει καθημερινά τον κίνδυνο να συρθεί στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Σε περίπτωση «νίκης» σε έναν τέτοιο πόλεμο — να πεινάει, να καταγράφει 100 000 νεκρούς, να βάζει στις τσέπες της ελβετικής αστικής τάξης κι άλλα δισεκατομμύρια πολεμικά κέρδη, να της εξασφαλίζει νέα επικερδή επένδυση κεφαλαίων στο εξωτερικό και να περιέλθει σε νέα οικονομική εξάρτηση από τους ιμπεριαλιστές «συμμάχους» του — τις μεγάλες Δυνάμεις.

Δεύτερος δρόμος. Σε στενή συμμαχία με τις διεθνιστικές επαναστατικές μειοψηφίες όλων των μεγάλων Δυνάμεων να παλέψει αποφασιστικά ενάντια σ’ όλες τις «αστικές κυβερνήσεις» και πρώτ’ απ’ όλα ενάντια στη δική του «αστική κυβέρνηση, να μην έχει καμιά «εμπιστοσύνη» τόσο στη δική του αστική κυβέρνηση γενικά, όσο και στους λόγους της για διαφύλαξη της ουδετερότητας, και να καλέσει ευγενικά τους σοσιαλπατριώτες να μετακομίσουν για την Γκρυτλιανή Ένωση.

Σε περίπτωση νίκης να απαλλαγεί μια για πάντα από την ακρίβεια, την πείνα και τους πολέμους και μαζί με τους γάλλους, τους γερμανούς κτλ. εργάτες να ανάψουν τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Και οι δυο δρόμοι δύσκολοι, και δυο απαιτούν θυσίες.

Το ελβετικό προλεταριάτο πρέπει να διαλέξει: θέλει να προσφέρει αυτές τις θυσίες στην ιμπεριαλιστική αστική τάξη της Ελβετίας και σε έναν από τους συνασπισμούς των μεγάλων Δυνάμεων,

ή στην υπόθεση της απελευθέρωσης της ανθρωπότητας από τον καπιταλισμό, από την πείνα, από τους πολέμους;

Το προλεταριάτο πρέπει να διαλέξει.

Γράφτηκε στα γερμανικά ανάμεσα στις 13 και 17 (26 και 30) του Γενάρη 1917

Δημοσιεύτηκε στις 31 του Γενάρη και 1 Φλεβάρη 1917 στην εφημερίδα «Volksrecht». αρ. φύλ. 26 και 27
Υπογραφή: —e—

Στα ρωσικά πρωτοδημοσιεύτηκε το 1931 στη Λενινιστική Συλλογή, τόμ. XVII

Δημοσιεύεται σύμφωνα με το χειρόγραφο
Μετάφραση από τα γερμανικά

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[120] Το άρθρο «Δώδεκα σύντομες θέσεις για την υπεράσπιση απομέρους του Χ. Γκρόιλιχ της υπεράσπισης της πατρίδας» το έγραψε ο Β. Ι. Λένιν απαντώντας σε σειρά άρθρων του ελβετού σοσιαλσοβινιστή Χ. Γκρόιλιχ που δημοσιεύτηκαν με το γενικό τίτλο «Zur Landesverteidigung» («Σχετικά με την υπεράσπιση της πατρίδας») στη σοσιαλδημοκρατική εφημερίδα της Ζυρίχης «Volksrecht» αρ. φύλλων 19–22, της 23–26 του Γενάρη 1917.
Οι θέσεις του Λένιν με την υπογραφή «—e—» δημοσιεύτηκαν στην ίδια εφημερίδα στα φύλ. 26–27 της 31 του Γενάρη και 1 του Φλεβάρη. Από το κείμενο των θέσεων αφαιρέθηκαν μερικές παράγραφοι από τον διευθυντή της «Volksrecht» Ε. Νομπς, και πριν από το επίθετο του Γκρόιλιχ στο χειρόγραφο μπήκε παντού η λέξη «Genosse» («σύντροφος»). Ο Νομπς έσβησε τα παρακάτω σημεία των θέσεων: 1) Στο ένατο σημείο — από την τρίτη παράγραφο από τα λόγια «Αλλά στ’ αλήθεια για ποια» και μέχρι το τέλος του σημείου αυτού. 2) Στο ενδέκατο σημείο — ολόκληρη η δεύτερη παράγραφος από τις λέξεις «Ωραία! Μα αυτό» και μέχρι τις λέξεις «και όχι σοσιαλισμός». 3) Στο δωδέκατο σημείο — οι τελευταίες λέξεις της πέμπτης παραγράφου: «και να καλέσει ευγενικά τους σοσιαλπατριώτες να μετακομίσουν για την Γκρυτλιανή Ένωση».
Το άρθρο του Β. Ι. Λένιν ολόκληρο πρωτοδημοσιεύτηκε στη Λενινιστική Συλλογή, τόμ. XVII.

Γκρόιλιχ (Greulich), Χέρμαν (1842–1925) — ένας από τους ιδρυτές του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Ελβετίας, ηγέτης της δεξιάς του πτέρυγας, δημοσιολόγος. Από το 1869 ως το 1880 διεύθυνε στη Ζυρίχη τη σοσιαλδημοκρατική εφημερίδα «Tagwacht» («Φρουρός»). Στα 1887–1925 ήταν γραμματέας της ελβετικής εργατικής ένωσης και μέλος της Διοίκησης του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Ελβετίας. Από το 1920 μέλος της ελβετικής Βουλής. Τον καιρό του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου ήταν σοσιαλσοβινιστής, έκανε αγώνα ενάντια στην Αριστερά του Τσίμμερβαλντ.

«Volksrecht» («Λαϊκό Δίκαιο») ― καθημερινή εφημερίδα, όργανο του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Ελβετίας. Εκδίδεται στη Ζυρίχη από το 1898. Στα χρόνια του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου (1914–1918) διευθυντής της εφημερίδας ήταν ο Ε. Νομπς και η εφημερίδα δημοσίευε άρθρα αριστερών τσιμμερβαλντινών. Σ’ αυτήν δημοσιεύτηκαν τα άρθρα του Λένιν «Δώδεκα σύντομες θέσεις για την υποστήριξη απομέρους του Χ. Γκρόιλιχ της υπεράσπισης της πατρίδας», «Τα καθήκοντα του ΣΔΕΚΡ στη ρωσική επανάσταση», «Τεχνάσματα δημοκρατικών σοβινιστών» και άλλα. Σήμερα η στάση της εφημερίδας πάνω στα βασικά ζητήματα της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, από άποψη αρχών, σχεδόν σε τίποτε δεν διαφέρει από τη στάση των αστικών εφημερίδων.

Grütli-Verein (Ένωση-Γκρύτλι, Γκρυτλιανή Ένωση) — αστική ρεφορμιστική οργάνωση. Ιδρύθηκε στην Ελβετία το 1838 πριν ακόμη οργανωθεί το Ελβετικό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Ονομάστηκε Grütli-Verein προς τιμήν της θρυλικής ένωσης των γκρυτλιανών (συνωμοτών) που εξεγέρθηκαν κατά της καταπίεσης της αυστριακής δυναστείας των Αψβούργων το 16ο αιώνα. Το 1901 η Γκρυτλιανή Ένωση μπήκε στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Ελβετίας διατηρώντας την οργανωτική της αυτοτέλεια, το έντυπό της όργανο — την εφημερίδα «Grütlianer» («Γκρυτλιανός») και εφάρμοζε τη δική της γραμμή αστικοεθνικιστικής κατεύθυνσης. Στα χρόνια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου (1914–1918) η Γκρυτλιανή Ένωση κρατούσε άκρα σοβινιστική στάση και ήταν στήριγμα των δεξιών σοσιαλσοβινιστών. Το Νοέμβρη του 1916 το συνέδριο του Ελβετικού Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που έγινε στη Ζυρίχη, πήρε απόφαση να θεωρήσει τη σοσιαλσοβινιστική δράση της Γκρυτλιανής Ένωσης σαν ασυμβίβαστη με την παραμονή στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα.

Διακήρυξη της Βασιλείας — διακήρυξη για τον πόλεμο, που ψηφίστηκε από το Έκτακτο Διεθνές σοσιαλιστικό συνέδριο της Βασιλείας (Ελβετία), που έγινε στις 24–25 του Νοέμβρη 1912. Το συνέδριο συγκλήθηκε για να λύσει το ζήτημα της πάλης ενάντια στον επικείμενο κίνδυνο του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου, που η απειλή του μεγάλωσε ακόμη πιο πολύ ύστερα από την έναρξη του πρώτου βαλκανικού πολέμου. Στο συνέδριο πήραν μέρος 555 αντιπρόσωποι. Η ΚΕ του ΣΔΕΚΡ εκπροσωπήθηκε με 6 αντιπρόσωπους. Την ημέρα της έναρξης των εργασιών του συνεδρίου έγινε πολυπληθής αντιπολεμική διαδήλωση και διεθνές συλλαλητήριο διαμαρτυρίας κατά του πολέμου.
Στις 25 Νοέμβρη το συνέδριο ψήφισε ομόφωνα τη διακήρυξη για τον πόλεμο. Η διακήρυξη προειδοποιούσε τους λαούς για τον κίνδυνο του επικείμενου παγκόσμιου πολέμου. «Σε οποιαδήποτε στιγμή, αναφερόταν στη διακήρυξη, οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί λαοί μπορεί να ριχτούν ο ένας ενάντια στον άλλον, και ένα τέτοιο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και της λογικής δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε με το παραμικρότερο πρόσχημα οποιουδήποτε λαϊκού συμφέροντος… Θα ήταν τρέλα αν οι κυβερνήσεις δεν καταλάβαιναν ότι και μόνο η σκέψη για τη φρικαλεότητα ενός παγκόσμιου πολέμου είναι ικανή να προκαλέσει την αγανάκτηση και την οργή της εργατικής τάξης. Το προλεταριάτο θεωρεί έγκλημα να πυροβολεί ο ένας τον άλλον για τα κέρδη των καπιταλιστών, για τη φιλοδοξία των δυναστειών, για την πραγματοποίηση των μυστικών διπλωματικών συμφωνιών» (βλ. «Außerordentlicher Internationaler Sozialistenkongreß zu Basel am 24. und 25. November 1912», Berlin, 1912, S. 23, 26).
Η διακήρυξη ξεσκέπαζε τους ληστρικούς σκοπούς του πολέμου που προετοίμαζαν οι ιμπεριαλιστές και καλούσε τους εργάτες όλων των χωρών να κάνουν αποφασιστική πάλη για την ειρήνη, ενάντια στην απειλή του πολέμου, «να αντιπαρατάξουν στον καπιταλιστικό ιμπεριαλισμό την ισχύ της διεθνούς αλληλεγγύης του προλεταριάτου». Σε περίπτωση που θα ξεσπάσει ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος, η διακήρυξη σύστηνε στους σοσιαλιστές να χρησιμοποιήσουν την οικονομική και πολιτική κρίση που προκαλεί ο πόλεμος, για τον αγώνα υπέρ της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Οι ηγέτες της Β΄ Διεθνούς (Κάουτσκι, Βαντερβέλντε κ.ά.) στο συνέδριο ψήφισαν υπέρ της διακήρυξης ενάντια στον πόλεμο. Ωστόσο μόλις άρχισε ο παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός πόλεμος ξέχασαν τη διακήρυξη της Βασιλείας, όπως και τις άλλες αποφάσεις των διεθνών σοσιαλιστικών συνεδρίων για την πάλη κατά του πολέμου και τάχθηκαν στο πλευρό των ιμπεριαλιστικών τους κυβερνήσεων.

Το Συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Ελβετίας στο Άαραου έγινε στις 20–21 του Νοέμβρη 1915. Το κεντρικό θέμα της ημερήσιας διάταξης του συνεδρίου ήταν το ζήτημα της στάσης της ελβετικής σοσιαλδημοκρατίας απέναντι στην ένωση των διεθνιστών του Τσίμμερβαλντ. Γύρω από το ζήτημα αυτό διεξάχθηκε πάλη ανάμεσα στις τρεις κατευθύνσεις της ελβετικής σοσιαλδημοκρατίας: 1) στους αντιτσιμμερβαλντινούς (Χ. Γκρόιλιχ, Π. Πφλύγκερ κ.ά.), 2) τους οπαδούς της Δεξιάς του Τσίμμερβαλντ (Ρ. Γκριμμ, Π. Γκράμπερ κ.ά.) και 3) τους οπαδούς της Αριστεράς του Τσίμμερβαλντ (Φ. Πλάττεν, Ε. Νομπς κ.ά.). Ο Ρ. Γκριμμ υπόβαλε σχέδιο απόφασης, με το οποίο προτεινόταν στο ελβετικό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα να προσχωρήσει στην ένωση του Τσίμμερβαλντ και να εγκρίνει την πολιτική γραμμή των δεξιών τσιμμερβαλντινών. Οι αριστεροί ελβετοί σοσιαλδημοκράτες υπόβαλαν, εξονόματος του τμήματος της Λοζάνης, μια τροποποίηση στο σχέδιο απόφασης του Γκριμμ. Με την τροποποίηση αυτή προτεινόταν να αναγνωριστεί η ανάγκη ανάπτυξης του μαζικού επαναστατικού κινήματος κατά του πολέμου και δηλωνόταν ότι μόνο η νικηφόρα επανάσταση του προλεταριάτου μπορεί να θέσει τέρμα στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Μετά την απόρριψη της τροποποίησης του τμήματος Λοζάνης κάτω από την πίεση του Γκριμμ, υπόβαλε ξανά την τροποποίηση ο μπολσεβίκος Μ. Μ. Χαριτόνοφ, που έπαιρνε μέρος στο συνέδριο σαν αντιπρόσωπος με δικαίωμα ψήφου από μια ελβετική σοσιαλδημοκρατική οργάνωση. Ο Γκριμμ και οι οπαδοί του αναγκάστηκαν, για λόγους τακτικής, να υποστηρίξουν την τροποποίηση. Η πλειοψηφία των αντιπροσώπων του συνεδρίου (υπέρ 258, κατά 141) ενέκρινε την τροποποίηση των αριστερών.

Η Συνδιάσκεψη του Τσίμμερβαλντ ή η Πρώτη διεθνής σοσιαλιστική συνδιάσκεψη έγινε στις 5–8 του Σεπτέμβρη 1915. Σ’ αυτήν πήραν μέρος 38 αντιπρόσωποι από τους σοσιαλιστές 11 ευρωπαϊκών χωρών: της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ρωσίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Σουηδίας, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Ελβετίας. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΚΕ του ΣΔΕΚΡ ήταν ο Β. Ι. Λένιν.
Στη συνδιάσκεψη συζητήθηκαν τα παρακάτω θέματα: 1) εκθέσεις των αντιπροσώπων των διάφορων χωρών· 2) κοινή διακήρυξη των αντιπροσώπων της Γερμανίας και της Γαλλίας· 3) πρόταση της Αριστεράς του Τσίμμερβαλντ να ψηφιστεί μια απόφαση αρχών· 4) ψήφιση διακήρυξης· 5) εκλογή Διεθνούς Σοσιαλιστικής Επιτροπής (I.S.K.)· 6) έγκριση ψηφίσματος συμπάθειας προς τα θύματα του πολέμου και τους καταδιωκόμενους.
Η συνδιάσκεψη ψήφισε διακήρυξη-έκκληση «Προς τους προλετάριους της Ευρώπης», που την επεξεργάστηκε επιτροπή και στην οποία κατορθώθηκε να μπουν μια σειρά βασικές θέσεις του επαναστατικού μαρξισμού χάρη στην επιμονή του Λένιν και των αριστερών σοσιαλδημοκρατών. Εκτός απ’ αυτό, η συνδιάσκεψη ψήφισε την κοινή διακήρυξη της γερμανικής και της γαλλικής αντιπροσωπείας, το ψήφισμα συμπάθειας προς τα θύματα του πολέμου και τους αγωνιστές που διώκονται για την πολιτική τους δράση, και εξέλεξε Διεθνή Σοσιαλιστική Επιτροπή.
Στη συνδιάσκεψη δημιουργήθηκε αριστερή ομάδα του Τσίμμερβαλντ, στην οποία μπήκαν αντιπρόσωποι της ΚΕ του ΣΔΕΚΡ με επικεφαλής τον Λένιν, της καθοδήγησης της σοσιαλδημοκρατίας της περιοχής του Βασιλείου της Πολωνίας και της Λιθουανίας, της ΚΕ της σοσιαλδημοκρατίας της περιοχής Λεττονίας, των σουηδών αριστερών (Ζ. Χέγκλουντ), των νορβηγών αριστερών (Τ. Νέρμαν), των ελβετών αριστερών (Φ. Πλάττεν), της ομάδας «Διεθνιστές σοσιαλιστές της Γερμανίας» (Γ. Μπόρχαρντ). Η αριστερή ομάδα του Τσίμμερβαλντ πάλευε δραστήρια ενάντια στην κεντριστική πλειοψηφία της συνδιάσκεψης. Συνεπή ως το τέλος θέση στη συνδιάσκεψη πήραν μόνο οι αντιπρόσωποι του Κόμματος των μπολσεβίκων.
Ο Λένιν έκανε την εκτίμηση της συνδιάσκεψης του Τσίμμερβαλντ και της τακτικής που κράτησαν σ’ αυτήν οι μπολσεβίκοι στα άρθρα του: «Ένα πρώτο βήμα» και «Οι επαναστάτες μαρξιστές στη διεθνή σοσιαλιστική συνδιάσκεψη της 5–8 του Σεπτέμβρη 1915» (βλ. Άπαντα, 5η έκδ., τόμ. 27ος, σελ. 38–44 και 45–49).

Η Συνδιάσκεψη του Κίνταλ, ή η Δεύτερη διεθνής σοσιαλιστική συνδιάσκεψη έγινε στην κωμόπολη Κίνταλ (Ελβετία) στις 24–30 του Απρίλη 1916. Στη συνδιάσκεψη πήραν μέρος 43 αντιπρόσωποι από τους σοσιαλιστές 10 χωρών: της Ρωσίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ελβετίας, της Πολωνίας, της Νορβηγίας, της Αυστρίας, της Σερβίας και της Πορτογαλίας. Εκτός απ’ αυτούς πήραν μέρος σαν προσκαλεσμένοι ένας αντιπρόσωπος της Αγγλίας και ένας αντιπρόσωπος της γραμματείας της Διεθνούς της νεολαίας. Οι αντιπρόσωποι του Ανεξάρτητου εργατικού κόμματος της Αγγλίας, των σοσιαλιστών των ΗΠΑ, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ελλάδας και της Σουηδίας δεν μπόρεσαν να πάρουν διαβατήριο και γι’ αυτό δεν πήραν μέρος· μερικοί αντιπρόσωποι των αριστερών μεταβίβασαν τα πληρεξούσιά τους σε άλλα κόμματα: η σοσιαλδημοκρατία της περιοχής Λεττονίας μεταβίβασε το πληρεξούσιό της στην ΚΕ του ΣΔΕΚΡ· η αντιπρόσωπος των ολλανδών αριστερών, Χ. Ρόλαντ-Χολστ, το δικό της στη σοσιαλδημοκρατία της περιοχής του Βασιλείου της Πολωνίας και της Λιθουανίας. Απομέρους της ΚΕ του ΣΔΕΚΡ στη συνδιάσκεψη πήραν μέρος 3 αντιπρόσωποι μ’ επικεφαλής τον Λένιν.
Στη συνδιάσκεψη συζητήθηκαν τα παρακάτω θέματα: 1) η πάλη για τον τερματισμό του πολέμου, 2) η στάση του προλεταριάτου απέναντι στα ζητήματα της ειρήνης, 3) η ζύμωση και η προπαγάνδα, 4) η κοινοβουλευτική δράση, 5) η μαζική πάλη, 6) η σύγκληση του Διεθνούς Σοσιαλιστικού Γραφείου.
Η αριστερή ομάδα του Τσίμμερβαλντ μ’ επικεφαλής τον Β. Ι. Λένιν κατείχε πιο σταθερές θέσεις στη συνδιάσκεψη του Κίνταλ απ’ ό,τι στο Τσίμμερβαλντ. Συνένωνε 12 αντιπροσώπους και σε μερικά ζητήματα τις προτάσεις της ψήφιζαν μέχρι 20 άτομα, δηλαδή σχεδόν οι μισοί αντιπρόσωποι της συνδιάσκεψης. Το γεγονός αυτό αντικαθρέφτιζε την αλλαγή στο συσχετισμό των δυνάμεων που είχε γίνει στο διεθνές εργατικό κίνημα προς όφελος του διεθνισμού.
Η συνδιάσκεψη ψήφισε διακήρυξη-έκκληση «Προς τους λαούς που καταστρέφονται και σκοτώνονται» και αποφάσεις που έκαναν κριτική στον πασιφισμό και στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο. Ο Β. Ι. Λένιν εκτίμησε τις αποφάσεις της συνδιάσκεψης σαν ένα παραπέρα βήμα προς τα μπρος, στην υπόθεση της συσπείρωσης των διεθνιστών στην πάλη κατά του ιμπεριαλιστικού πολέμου.
Οι συνδιασκέψεις του Τσίμμερβαλντ και του Κίνταλ συνέβαλαν στη συσπείρωση πάνω στην ιδεολογική βάση του μαρξισμού-λενινισμού των αριστερών στοιχείων της δυτικοευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, που αργότερα έπαιξαν δραστήριο ρόλο στην πάλη για τη δημιουργία των κομμουνιστικών κομμάτων στις χώρες τους και στην ίδρυση της Γ΄, της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Ευχαριστούμε τον σφο " Μη Απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής" για την υπέροχη δουλειά του