Η ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΗΣ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ

Το κείμενο του άρθρου «Η υπεράσπιση της ουδετερότητας» υπάρχει στον 30ό τόμο των «Απάντων» του Λένιν, πρβλ. Β. Ι. Λένιν, Άπαντα, 5η έκδοση, τόμος 30 (Iούλης 1916–Φλεβάρης 1917), Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1981, σελ. 336–338, απ’ όπου έγινε —με τρεις μικρές διορθώσεις ύστερα από αντιβολή με το γερμανικό πρωτότυπο— κι η ψηφιοποίηση. Οι γερμανομαθείς που ενδιαφέρονται να το διαβάσουν στο γερμανικό πρωτότυπο («W. I. Lenin, Der Schutz der Neutralität»), θα τo βρουν εδώ: W. I. Lenin, Werke, Band 23 (August 1916–März 1917), Dietz Verlag: Berlin/DDR, 1975, S. 271–273.

Β. Ι. ΛΕΝΙΝ 


H παραδοχή της θέσης ότι ο τωρινός πόλεμος είναι ιμπεριαλιστικός, δηλ. πόλεμος ανάμεσα σε δυο μεγάλους άρπαγες για την κυριαρχία του κόσμου και την καταλήστευσή του, δεν αποδείχνει κιόλας ότι είναι απαραίτητο να απορρίψουμε την υπεράσπιση της ελβετικής πατρίδας. Εμείς, οι Ελβετοί, υπερασπίζουμε ακριβώς την ουδετερότητά μας, εγκαταστήσαμε στρατεύματα στα σύνορά μας, για να αποφύγουμε ακριβώς τη συμμετοχή σ’ αυτό τον αρπακτικό πόλεμο!

Αυτά λένε οι σοσιαλπατριώτες, οι Γκρυτλιανοί, μέσα στο Σοσιαλιστικό κόμμα και έξω απ’ αυτό.

Το επιχείρημα αυτό βασίζεται στις παρακάτω προϋποθέσεις που γίνονται παραδεκτές σιωπηρά ή εισάγονται λαθραία:

Στην άκριτη επανάληψη των όσων λέει η αστική τάξη και όσων είναι υποχρεωμένη να λέει για τη διαφύλαξη της ταξικής της κυριαρχίας.

Στην πλήρη εμπιστοσύνη στην αστική τάξη και πλήρη έλλειψη εμπιστοσύνης στο προλεταριάτο.

Στην άγνοια της πραγματικής, της όχι επινοημένης διεθνούς κατάστασης, που διαμορφώθηκε πάνω στη βάση των ιμπεριαλιστικών σχέσεων ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και της ιμπεριαλιστικής «πρόσδεσης» της ελβετικής καπιταλιστικής τάξης.


Μήπως η αστική τάξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας δεν διαβεβαίωναν μήνες ολόκληρους, με τον πιο επίσημο τρόπο, ότι οι πολεμικές προετοιμασίες τους υπαγορεύονται, τάχα, «μόνο» από την υπεράσπιση της ουδετερότητας;

Υπάρχουν άραγε σοβαροί, επιστημονικοί λόγοι για να κάνουμε σ’ αυτό το ζήτημα θεμελιακή διάκριση ανάμεσα στην αστική τάξη των χωρών που αναφέραμε και την ελβετική;

Φυσικά όχι! Όταν αναφέρονται στο ότι στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία η αστική τάξη κατέχεται από ένα περιβόητο πάθος κατακτήσεων και προσαρτήσεων και ότι αυτό δεν μπορούμε να το διαπιστώσουμε για την αστική τάξη της Ελβετίας, αυτό, βέβαια δεν μπορούμε να το θεωρήσουμε σαν θεμελιακή διαφορά. Τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα εκφράζονται, όπως είναι πασίγνωστο, όχι μόνο σε εδαφικά οφέλη, αλλά και σε οικονομικά. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η αστική τάξη της Ελβετίας εξάγει κεφάλαια τουλάχιστο 3 δισεκατομμυρίων φράγκων, δηλ. εκμεταλλεύεται ιμπεριαλιστικά τους καθυστερημένους λαούς. Αυτό είναι γεγονός. Γεγονός είναι και το ότι το ελβετικό τραπεζικό κεφάλαιο είναι συνδεμένο και περιπλεγμένο στενότατα με το τραπεζικό κεφάλαιο των μεγάλων Δυνάμεων, ότι η ύπαρξη της «Fremdenindustrie»* στην Ελβετία κτλ. μαρτυρεί μόνιμη διανομή του ιμπεριαλιστικού πλούτου ανάμεσα στις μεγάλες Δυνάμεις και την Ελβετία. Και επιπλέον η Ελβετία βρίσκεται σε πολύ ψηλότερο σκαλοπάτι ανάπτυξης του καπιταλισμού απ’ ό,τι η Ρουμανία και η Βουλγαρία· στην Ελβετία δεν μπορεί να γίνει απολύτως κανένας λόγος για οποιοδήποτε «εθνικό» λαϊκό κίνημα: αυτή η εποχή ιστορικής ανάπτυξης έχει τελειώσει πια για την Ελβετία πριν από πολλούς αιώνες, πράγμα που δεν μπορούμε να πούμε για κανένα από τα παραπάνω βαλκανικά κράτη.

Έτσι, στον αστό συμφέρει να πασχίζει να εμπνεύσει στο λαό, στους εκμεταλλευόμενους, εμπιστοσύνη προς την αστική τάξη και να προσπαθεί να σκεπάσει με κατάλληλες φράσεις την πραγματική ιμπεριαλιστική πολιτική της «δικής» του αστικής τάξης.

Μα στο σοσιαλιστή συμφέρει κάτι το ολότελα διαφορετικό. Και συγκεκριμένα: να ξεσκεπάζει ανελέητα, μην επιτρέποντας κανενός είδους αυταπάτες, την πραγματική πολιτική της «δικής του» αστικής τάξης. Μια τέτοια συνέχιση αυτής της πραγματικής πολιτικής της ελβετικής αστικής τάξης, όπως το ξεπούλημα του λαού της στον ένα ή τον άλλο ιμπεριαλιστικό συνασπισμό Δυνάμεων θα ήταν πολύ πιο πιθανή και πολύ πιο «φυσιολογική» (δηλ. θα ανταποκρινόταν περισσότερο στη φύση αυτής της αστικής τάξης), παρά η υπεράσπιση της δημοκρατίας με την αληθινή σημασία αυτής της λέξης, σε αντίθεση με τα συμφέροντα του κέρδους.

«Ο καθένας εκεί που τάχθηκε»: οι Γκρυτλιανοί, σαν υπηρέτες και πράκτορες της αστικής τάξης, ας εξαπατούν το λαό με φράσεις για την «υπεράσπιση της ουδετερότητας».

Οι σοσιαλιστές όμως, οι αγωνιστές ενάντια στην αστική τάξη, πρέπει ν’ ανοίξουν τα μάτια του λαού μπροστά στον εξαιρετικά ρεαλιστικό κίνδυνο να πουληθεί από τη «δική του» αστική τάξη, κίνδυνο που τον αποδείχνει ολόκληρη η ιστορία της ελβετικής αστικής τάξης!




Γράφτηκε στα γερμανικά το Γενάρη του 1917

Πρωτοδημοσιεύτηκε το 1931 στη Λενινιστική Συλλογή, τόμ. XVII

Δημοσιεύεται σύμφωνα με το χειρόγραφο
Μετάφραση από τα γερμανικά

______________

* — «Βιομηχανία για την εξυπηρέτηση των ξένων». Η Σύντ.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Γκρυτλιανοί — μέλη και οπαδοί της Γκρυτλιανής Ένωσης (Grütli-Verein). Η Γκρυτλιανή Ένωση ήταν αστική ρεφορμιστική οργάνωση που ιδρύθηκε στην Ελβετία το 1838 πριν ακόμη οργανωθεί το Ελβετικό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Ονομάστηκε Grütli-Verein προς τιμήν της θρυλικής Ένωσης των Γκρυτλιανών (συνωμοτών) που εξεγέρθηκαν κατά της καταπίεσης της αυστριακής δυναστείας των Αψβούργων το 16ο αιώνα. Το 1901 η Γκρυτλιανή Ένωση μπήκε στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Ελβετίας διατηρώντας την οργανωτική της αυτοτέλεια, το έντυπό της όργανο — την εφημερίδα «Grütlianer» («Γκρυτλιανός») και εφάρμοζε τη δική της γραμμή αστικοεθνικιστικής κατεύθυνσης. Στα χρόνια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου (1914–1918) η Γκρυτλιανή Ένωση κρατούσε άκρα σοβινιστική στάση και ήταν στήριγμα των δεξιών σοσιαλσοβινιστών. Το Νοέμβρη του 1916 το συνέδριο του Ελβετικού Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που έγινε στη Ζυρίχη, πήρε απόφαση να θεωρήσει τη σοσιαλσοβινιστική δράση της Γκρυτλιανής Ένωσης σαν ασυμβίβαστη με την παραμονή στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Η Γκρυτλιανή Ένωση διαλύθηκε το 1925.

Και για την αντιγραφή:
Μη Απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής