Η πολιτικο-ιδεολογική αντιπαράθεση μπαίνει στον αυτόματο

Κομμάτι του εκφυλισμού της πολιτικο-ιδεολογικής αντιπαράθεσης είναι η αυτοματοποίησή της, η εκχώρηση δηλαδή του καθήκοντος συγκεκριμένων απαντήσεων σε συγκεκριμένα ζητήματα σε λίγο-πολύ προκάτ και αυτοματοποιημένους ρητορικούς μηχανισμούς.

Θα καταγράψω εν συντομία δύο παραδείγματα που παρατήρησα τις τελευταίες μέρες:

I) "Ναι, αλλά σε χειροκρότησε ο αντίπαλος."

Μόνιμη επωδός στο περιεχόμενο της κριτικής του ΚΚΕ στον ΣΥΡΙΖΑ είναι η παραπομπή του όλου ζητήματος στο ότι ο υποτιθέμενος αντίπαλος αμφοτέρων την επικρότησε.

Με τον τρόπο αυτό:

Α)  Αποφεύγεται, πρώτα και κύρια, η παραμικρή συζήτηση επί του περιεχομένου της κριτικής. Ό,τι και αν περιλαμβάνει αυτό, δεν γίνεται η παραμικρή προσπάθεια να διαψευσθούν οι αιτιάσεις με αντιπαραβολή στοιχείων, γεγονότων, κλπ. 

Β) Καλλιεργείται η ψευδής εντύπωση ότι τα δύο κόμματα έχουν τον ίδιο "αντίπαλο" και ότι το ένα από τα δύο (το ΚΚΕ δηλαδή) δεν ανταποκρίνεται ορθά στα καθήκοντα της αντιπαράθεσης που θα έπρεπε να έχει μαζί του, πράγμα το οποίο κατόπιν προσφέρεται για υπονοούμενα ή όχι και τόσο υπονοούμενα ότι στην ουσία "δουλεύει για αυτόν."

Αλλά το ΚΚΕ δεν έχει τον ίδιο αντίπαλο με τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν προσποιήθηκε ποτέ ότι έχει τον ίδιο αντίπαλο.

Ο αντίπαλος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η κυβέρνηση, για αυτό και στόχος της κριτικής του είναι να γίνει ο ίδιος κυβέρνηση στη θέση της.

Ο αντίπαλος του ΚΚΕ είναι η αστική εξουσία στο σύνολό της, για αυτό και στόχος της κριτικής του είναι όλα τα αστικά κόμματα, περιλαμβανομένων αυτών που εμφανίζονται ως μη αστικά κόμματα, και για αυτόν τον λόγο είναι πιο επικίνδυνα για όσους αναζητούν πραγματική εναλλακτική στο αστικό σύστημα.

Κατά συνέπεια, η συμφωνία με τον ΣΥΡΙΖΑ ότι το ΚΚΕ "παίζει το παιχνίδι της ΝΔ" είναι ήδη συμφωνία με την ουσία της συνολικής αντίληψης του ΣΥΡΙΖΑ ότι το ζήτημα είναι η αλλαγή κυβέρνησης και όχι η αλλαγή τρόπου παραγωγής. Είναι τέτοια συμφωνία αναγκαστικά, δηλαδή είναι δήλωση υπέρ όχι απλώς του ΣΥΡΙΖΑ αλλά υπέρ της θέσης ότι δεν υπάρχει καμία ανάγκη ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος. 

Γ) Προβάλλεται ως επαρκής απόδειξη του ύποπτου χαρακτήρα μιας κριτικής το γεγονός ότι επικροτείται "από τη λάθος πλευρά". Αλλά για να γίνει αυτό αγνοούνται:

i) Οι επιθέσεις της "λάθος πλευράς" στο ΚΚΕ με όρους αναγκαιότητας αποκλεισμού του από το "συνταγματικό τόξο" και την κοινοβουλευτική δημοκρατία.

ii) Η συνολική επίθεση του κρατικού μηχανισμού στο ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, με αποτέλεσμα την κατ' εξακολούθηση παραπομπή σε δίκη μελών του ΚΚΕ, του ΠΑΜΕ, της ΠΑΣΥ, κλπ.

iii) Το γεγονός ότι, ενόψει του α) και του β), είναι εξίσου εφικτό με το να διαβάζει κανείς την στάση της ΝΔ ως "θετικότερης απέναντι στο ΚΚΕ από ό,τι στον ΣΥΡΙΖΑ" να την διαβάσει πολύ απλά ως στάση "προβοκαρίσματος και έμμεσου χτυπήματος του ΚΚΕ." Οι αυτοματοποιημένες απαντήσεις δεν εισέρχονται καθόλου στο ζήτημα του γιατί αν η συγκυβέρνηση είναι πράγματι τόσο φιλικότερη προς το ΚΚΕ όσο εικάζεται δεν (κατα)δικάζονται για απεργιακές κινητοποιήσεις κάθε σχεδόν εβδομάδα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά στελέχη του ΚΚΕ.

II) "Ναι, αλλά είχαμε επαναστατική κατάσταση στο Χ ή Ψ σημείο και το ΚΚΕ δεν την εκμεταλλεύτηκε, άρα δεν έχει πραγματικά επαναστατική στόχευση".

Η μοναδική ατράνταχτη απόδειξη της ύπαρξης επαναστατικής κατάστασης είναι η επανάσταση.

Υπάρχει συνεπώς μια δομική ασυμμετρία ανάμεσα στην διαπίστωση ύπαρξης επαναστατικής κατάστασης και στη διαπίστωση μη ύπαρξής της:

Η ύπαρξη επαναστατικής κατάστασης επιβεβαιώνεται στην πράξη απ' την επανάσταση. Το να επιβεβαιωθεί μόνο στη θεωρία χωρίς να επιβεβαιωθεί στην πράξη θέτει τη διαπίστωση μιας τέτοιας ύπαρξης εν αμφιβόλω, και μπορεί ακόμα και να την γελοιοποιήσει. Αντίστροφα, όταν υπάρχει επανάσταση, είναι δεδομένο για όλους ότι υπήρχε και επαναστατική κατάσταση, δηλαδή περιττεύει πλέον η συζήτηση για το ερώτημα του αν υπάρχει τέτοια ή όχι.

Όταν όμως δεν υπάρχει επανάσταση, τότε τα ενδεχόμενα για το γιατί δεν υπάρχει είναι πάρα πολλά: ενώ η επανάσταση "κλείνει τη συζήτηση" περί ύπαρξης επαναστατικής κατάστασης, η μη επανάσταση την ανοίγει σε δεκάδες δυνητικές αιτίες και συνδυασμούς αιτιών, υποκειμενικών και αντικειμενικών με ετερογενή χαρακτήρα και κατεύθυνση (συνείδηση των μαζών, κομματικές ευθύνες, διεθνής συσχετισμός, ρόλος της εργατικής αριστοκρατίας, ρόλος των ΜΜΕ, επιτυχία της αντεπανάστασης στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, ιστορική ήττα του αγώνα, χαρακτήρας των Ελλήνων [ή των οποιονδήποτε], τελεσίδικος θάνατος του ιστορικού σοσιαλισμού, κλπ).

Κατά συνέπεια, το να λες ότι ευθύνεται ένα κόμμα που δεν έγινε επανάσταση ισοπεδώνει την πιο πάνω ασυμμετρία και προσποιείται, εντελώς παράλογα, ότι μπορεί να υπάρξει απόδειξη για την ύπαρξη επαναστατικής κατάστασης τη στιγμή που δεν πραγματοποιήθηκε καμία επανάσταση, και ότι περαιτέρω, ο συνδυασμός επαναστατικής κατάστασης και ανυπαρξίας επανάστασης παραπέμπει σε ολιγωρία (ή και σαμποτάζ) εκ μέρους του ΚΚΕ. 

Η λογική δομή και λογική διαψευσιμότητα μιας τέτοιας θέσης είναι ακριβώς η ίδια με αυτή στο ανέκδοτο όπου κάποιος κύριος ρωτάει κάποιον άλλο κύριο στο λεωφορείο γιατί σκίζει και κάνει μπαλάκια τα φύλλα της εφημερίδας του. Ο δεύτερος κύριος απαντά "για να κρατήσω μακριά απ' το λεωφορείο τους ελέφαντες." Όταν ο πρώτος κύριος απορεί με τη λογική αυτής της πρότασης και ανταπαντά ότι δεν υπάρχουν ελέφαντες στο λεωφορείο, ο δεύτερος κύριος απαντά θριαμβευτικά "είδες;"  Εν ολίγοις, το μη γεγονός (δεν υπάρχουν ελέφαντες) χρησιμοποιείται ως απόδειξη ύπαρξης αιτιακής σχέσης πράξης και αποτελέσματος (δεν υπάρχουν επειδή ο κύριος κάνει μπαλάκια τα φύλλα της εφημερίδας). Και η απόδειξη αυτή είναι αυστηρά μη διαψεύσιμη. Δεν υπάρχει κανένα επιχείρημα που είναι αναγκασμένος να δεχτεί κάποιος ο οποίος θεωρεί ότι υπάρχει αιτιακή σχέση ανάμεσα σε κάτι το οποίο κάνει (ή κάτι που δεν κάνει) και ένα μη γεγονός. Αν κάποιος θεωρεί ότι δεν καταστράφηκε ο κόσμος από μετεωρίτη επειδή έπλυνε τα δόντια του ή δεν τα έπλυνε μια συγκεκριμένη μέρα, δεν υπάρχει κανένας τρόπος να του αποδείξεις ότι κάνει λάθος, μιας και σε κάθε περίπτωση θα σου επιδείξει θριαμβευτικά το αναμφισβήτητο γεγονός ότι πράγματι ο κόσμος δεν καταστράφηκε από μετεωρίτη.

Αλλά ενώ με το ανέκδοτο γελάνε όλοι, εφόσον δέχονται ότι αυτή η μη διαψεύσιμη λογική είναι επίσης η λογική της τρέλας, με την ιδέα ότι αποδεικνύεται η ολιγωρία του ΚΚΕ επειδή στην Ελλάδα δεν έγινε σοσιαλιστική επανάσταση, ότι η απουσία γεγονότος παραπέμπει σε μία και μόνο μία αιτιακή σχέση δηλαδή, γελάνε πολύ λιγότεροι.

Πράγμα που αποδεικνύει ότι είναι αδύνατη η κάθετη πτώση στο επίπεδο πολιτικο-ιδεολογικής αντιπαράθεσης χωρίς μια αντίστοιχη πτώση στις λογικές ικανότητες, στην βασική νοημοσύνη, όσων αποδέχονται τους κυρίαρχους όρους της.

leninreloaded