Όλοι --και όχι απλά οι κομμουνιστές-- οι απλοί λαϊκοί άνθρωποι γνωρίζουν πως υπάρχουν τεράστιες βιωμένες διαφορές ανάμεσα στην σοσιαλιστική ΕΣΣΔ και την καπιταλιστική Ρωσία. Είναι ζήτημα απλής κοινής λογικής. Για τους κομμουνιστές, επιπλέον, αυτές οι διαφορές είναι εύλογα κρίσιμες για το είδος ανάλυσης που επιχειρούν, τα συμπεράσματα που αντλούν, και την χάραξη της πολιτικής τους.
Όμως αυτό δεν σημαίνει πως η πραγματική πολιτική ασκείται ωσάν αυτές οι τεράστιες διαφορές να ενδιέφεραν με τον ίδιο τρόπο και τις άρχουσες τάξεις. Οι καπιταλιστές δεν σκέφτονται ως σοσιαλιστές, φυσικά! Στην πραγματικότητα, υπάρχει πλήθος ενδείξεων πως οι άρχουσες τάξεις ενεργούν ωσάν να μην υπάρχει καμία ουσιώδης διαφορά ανάμεσα στην σοσιαλιστική ΕΣΣΔ και την καπιταλιστική Ρωσία. Γιατί η Ρωσική άρχουσα τάξη βασίζει ένα ουσιαστικό κομμάτι της νομιμότητάς της απέναντι στο ρωσικό λαό ποζάροντας ως συνέχεια "των θετικών στοιχείων της ΕΣΣΔ" (εννοεί: τον πατριωτισμό, τη λαϊκή συσπείρωση πίσω από την ηγεσία, την οικονομική αυτονομία, την αίσθηση περηφάνειας και όχι μίζερης υποτέλειας του Ρώσου, τον ενθουσιασμό για παραγωγικότητα, όλα για το συμφέρον της αστικής τάξης πλέον), και επειδή συμβαίνει αυτό, οι ανταγωνιστές της στη Δύση, που επιθυμούν να μετατρέψουν τη Ρωσία (τον ρωσικό λαό) σε δικό τους νεο-αποικιακό προτεκτοράτο, επιτίθενται στην ίδια ακριβώς σύνδεση, εκμεταλλευόμενες το πλήρες φάσμα του αντισοβιετισμού και του αντικομμουνισμού, μαζί με τα φασιστικά του παρακλάδια.
Απέναντι σ' αυτήν την πραγματικότητα --που είναι πραγματικότητα, δηλαδή δημιουργεί αποτελέσματα στον πραγματικό κόσμο, όσο κι αν ταυτόχρονα εμφανίζεται ως καθαρή ιδεολογία-- η στάση ότι πρόκειται μόνο για ιδεολογία, για απλά επιφαινόμενα που καμουφλάρουν την ανυπαρξία διαφορών ανάμεσα στους συγκρουόμενους, είναι προφανώς ανεπαρκής. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί κάποιος να εμμένει στην κοινή λογική, στην ιδέα δηλαδή ότι η ΕΣΣΔ δεν είναι η Ρωσία, χωρίς να μπορεί να παρέμβει στο παραμικρό με αποτελεσματικό τρόπο: ούτε στη στάση της ρωσικής αστικής ελίτ, ούτε στη ρητορική των δυτικών της αντιπάλων, ούτε στις συνεπαγωγές της σύγκρουσής τους, περιλαμβανομένων της ανόδου του φασισμού και της αυξανόμενης αιματοχυσίας. Το να αγνοεί κανείς ότι η "κοινή λογική" δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η πραγματική πολιτική εφόσον αυτή διαμεσολαβείται αναγκαστικά από το φαντασιακό της ιδεολογίας, το να επιμένει σ' αυτή χωρίς να λαμβάνει υπόψη το πώς πραγματικά εργάζονται οι άρχουσες τάξεις για να προετοιμάσουν την επόμενη μέρα, σημαίνει να "προστατεύεται" από τη ραδιουργία τους με το κόστος της καλοκάγαθης περιθωριακότητας απέναντι στις πραγματικές εξελίξεις που κυοφορούνται.
Αλλά μια επαναστατική πολιτική δεν μπορεί να αρθρωθεί και να αναπτυχθεί αν δεν προσπαθεί να αναμετρηθεί στην πράξη με τον τρόπο με τον οποίο η αστική τάξη συσπειρώνει μάζες, τις κινητοποιεί, τις εργαλειοποιεί για τους δικούς της σκοπούς. Δεν μπορεί να έχει αποτελεσματική απεύθυνση αν, πριν την αποδόμηση των ψευδαισθήσεων, δεν αναπτύξει και την ικανότητα να καταλάβει πώς και γιατί δουλεύουν τόσο καλά. Το να καταλάβεις γιατί, κόντρα σε κάθε κοινή λογική, η ταύτιση ΕΣΣΔ-Ρωσίας εξυπηρετεί πραγματικά ταξικά συμφέροντα, το να καταλάβεις ότι δεν μπορείς να "τελειώσεις" με αυτό με μια γενική πρόταση επί του ψεύδους αυτής της ταύτισης, είναι κρίσιμης σημασίας. Ο χωρισμός του κόσμου σε αναπτυγμένη Δύση και "βάρβαρη" Ανατολή δεν ξεκινά με την άνοδο του σοσιαλισμού ως μορφής εξουσίας· αντίθετα, ο σοσιαλισμός ως μορφή εξουσίας είναι η απάντηση των περιθωριοποιημένων λαών στο αβάσταχτο αυτής της μορφής του χωρισμού του κόσμου. Και ο σημερινός δυτικός ιμπεριαλισμός είναι η βάρβαρη και ρεβανσιστική απάντηση σ' αυτή την απάντηση. Δεν διακυβεύεται σ' αυτή τη διαδικασία η μοίρα μιας ακόμα αστικής ρωσικής κυβέρνησης, απλώς -- διακυβεύεται η μοίρα ενός λαού εκατομμυρίων. Και αυτό χωρίς τα συμφέροντα των δύο (αστικής ελίτ και λαού) να συμπίπτουν πραγματικά σε τίποτε. Πολύπλοκο; Ο κόσμος κάτω απ' την αστική εξουσία, ο κόσμος στον οποίο βράζουμε στο ζουμί μας, είναι ταυτόχρονα αληθινός και ψευδής: γι' αυτό άλλωστε δεν ήταν ποτέ εύκολο να βρει απήχηση σ' αυτούς τους οποίους πραγματικά αφορά η επαναστατική ιδεολογία.
Το φάντασμα της Σοβιετικής Ένωσης είναι απαραίτητο για τις ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες και τα ιμπεριαλιστικά σχέδια σήμερα γιατί αυτά τα σχέδια προϋποθέτουν κάτι πολύ πιο ακραίο, πολύ πιο βίαιο, πολύ πιο βάρβαρο από την ανατροπή του σοσιαλισμού, ή ακριβέστερα, αποτελούν την αποκορύφωση των συνεπειών αυτής της ανατροπής επάνω στους λαούς που "αποκλείονται" από τη Δύση. Ακόμα κι αν δεν υπήρχε ΕΣΣΔ, συνεπώς, θα έπρεπε να εφευρεθεί: οι εχθροί των λαών και φίλοι της ατομικής συσσώρευσης πλούτου την χρειάζονται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου