Οpportunism

Ο οπορτουνισμός (opportunism) ή καιροσκοπισμός είναι κοινωνικός και κύρια πολιτικός όρος. Είναι η συνειδητή πολιτική και πρακτική που ακολουθείται από πολιτικά πρόσωπα και κόμματα προκειμένου να εκμεταλλεύονται συγκυριακά τις κοινωνικές και πολιτικές περιστάσεις με σκοπό το προσωπικό ή κομματικό όφελος. Στο πλαίσιο αυτής της συμπεριφοράς οι οπορτουνιστές παραμερίζουν τις ιδεολογικές αρχές που υποτίθεται ότι υπηρετούν και ενεργούν σε αντίθεση με διακηρυγμένες πολιτικές θέσεις και προγράμματα.

Στόχος των οπορτουνιστών στα πλαίσια της αστικής δημοκρατίας ήταν και είναι πάντα η εξαπάτηση των καταπιεζόμενων λαϊκών στρωμάτων και η υφαρπαγή της ψήφου τους με την καλλιέργεια ψεύτικων ελπίδων για καλύτερη διαχείριση του καπιταλιστικού συστήματος, Για να πετύχουν την επιδίωξη τους αποκρύπτουν την πραγματική αιτία και τους υπεύθυνους της κρίσης, της φτώχειας και της ανεργίας. Δημιουργούν αυταπάτες για "εύκολες" λύσεις που έρχονται σε αντίθεση με την αντικειμενική πραγματικότητα. Συνεχώς διολισθαίνουν, υποχωρούν και αθετούν ενδιάμεσους διακηρυγμένους στόχους, επικαλούμενοι δυσκολίες και προβάλλοντας εκβιαστικά διλήμματα για να δικαιολογήσουν την στάση τους.
Δεν διστάζουν ταυτόχρονα να διαστρεβλώνουν συστηματικά τις θεωρίες του Μαρξ και να τις πλασάρουν κακοποιημένες προκειμένου να ντύνουν με θεωρητικό περιτύλιγμα τις αντιδραστικές τους θέσεις και έτσι να διατηρούν προοδευτικό-φιλολαϊκό προφίλ.

Μέσα από αυτή την ιδεολογική λιποταξία και την πολιτική απάτη εγκλωβίζουν ιδεολογικά τα λαϊκά στρώματα στις επιδιώξεις της άρχουσας τάξης των καπιταλιστών, μειώνουν σταδιακά τις προσδοκίες τους, και τελικά τους κάνουν να συμβιβαστούν με την καπιταλιστική εκμετάλλευση και να αποδεχτούν μοιρολατρικά την εξαθλίωση τους ως δήθεν αναγκαίο κακό.

Οι οπορτουνιστές στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια πολιτική ιστορία αποδείχθηκαν ανέκαθεν πολύτιμοι υπηρέτες της εξουσίας των καπιταλιστών, πολύτιμοι στυλοβάτες του οικονομικού συστήματος εκμετάλλευσης και κλοπής του κοινωνικού πλούτου, υπηρετώντας τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης. Ανέκαθεν αναπαρήγαγαν την αστική πολιτική μέσα στο εργατικό-λαϊκό κίνημα για να το αφοπλίζουν.
Ανέκαθεν επεδείκνυαν δουλοπρέπεια απέναντι στην αντιλαϊκή αστική νομιμότητα.
Ανέκαθεν διευκόλυναν τον τυχοδιωκτισμό της αστικής τάξης στην συνεργασία της με τον διεθνή ιμπεριαλισμό.
Ανέκαθεν το ιδεολογικοπολιτικό τους περιεχόμενο ήταν η συνεργασία των τάξεων αντί για την πάλη των τάξεων, η άρνηση των επαναστατικών μέσων πάλης και η βοήθεια στην κυβέρνησή «τους», που βρίσκεται σε δύσκολη θέση, αντί να χρησιμοποιούν τις δυσκολίες της για την αφύπνιση και επαναστατική δράση του εργαζόμενου λαού ενάντια στους εκμεταλλευτές του.

Ο σ. Λένιν πολύ εύστοχα στο έργο του "Σοσιαλισμός και Πόλεμος" το 1915, θέτει ως βασική προτεραιότητα της Εργατικής Τάξης τον ανελέητο αγώνα της ενάντια σε κάθε μορφής οππορτουνισμό, προκειμένου να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στον επαναστατικό της ρόλο για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Ευαγγελος Δανεζης