Ο Στάλιν για το Σταχανωφικό κίνημα

ΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΑΝΕΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΣΤΑΧΑΝΟΦΙΚΩΝ

17 ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ 1935

1. Η ΣΗΜΑΣΙΑ TOΥ ΣΤΑΧΑΝΟΦΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

Σύντροφοι! Μίλησαν τόσο πολύ και τόσο καλά για τους σταχανοφικούς εδώ, σ’ αυτή την σύσκεψη, που ουσιαστικά λίγα πράγματα έμειναν σε μένα να πω. Παρ’ όλα αυτά όμως, μια και με καλέσανε στο βήμα, θα πρέπει να πω μερικά λόγια.

Το σταχανοφικό κίνημα δε μπορεί να το θεωρούμε συνηθισμένο κίνημα των εργατών και των εργατριών. Το σταχανοφικό κίνημα είναι ένα τέτοιο κίνημα των εργατών και των εργατριών, που θα μπει στην ιστορία της σοσιαλιστικής μας ανοικοδόμησης σα μια από τις πιο ένδοξες σελίδες της.


Πού βρίσκεται η σημασία του σταχανοφικού κινήματος;

Πρωτ’ απ’ όλα, στο ότι εκφράζει μια νέα άνοδο της σοσιαλιστικής άμιλλας, ένα νέο, ανώτερο σταθμό της σοσιαλιστικής άμιλλας. Γιατί νέο; γιατί ανώτερο; Γιατί το σταχανοφικό κίνημα, σαν έκφραση της σοσιαλιστικής άμιλλας, πλεονεχτεί απέναντι στον παλιό σταθμό της σοσιαλιστικής άμιλλας. Στο παρελθόν, πριν από τρία περίπου χρόνια, στην περίοδο του πρώτου σταθμού της σοσιαλιστικής άμιλλας, η σοσιαλιστική άμιλλα δε συνδεόταν υποχρεωτικά με την καινούργια τεχνική. Στην ουσία, τότε δεν είχαμε σχεδόν καθόλου καινούργια τεχνική. Ο σημερινός όμως σταθμός της σοσιαλιστικής άμιλλας, το σταχανοφικό κίνημα, αντίθετα, συνδέεται υποχρεωτικά με την καινούργια τεχνική. Το σταχανοφικό κίνημα θα ’ταν ακατανόητο δίχως την καινούργια, ανώτερη τεχνική. Μπροστά σας βρίσκονται άνθρωποι σαν τους συντρόφους Σταχάνοφ, Μπουσίγκιν, Σμετάνιν, Κριβονός, Πρόνιν, σαν τις Βινογκράντοβες και πολλοί άλλοι καινούργιοι άνθρωποι, εργάτες και εργάτριες, που έχουν πέρα για |655| πέρα καταχτήσει την τεχνική της δουλειάς τους, την υπόταξαν και την έχουν οδηγήσει μπροστά. Τέτοιους ανθρώπους δεν είχαμε ή σχεδόν δεν είχαμε πριν από τρία περίπου χρόνια. Αυτοί είναι άνθρωποι καινούργιοι, ξεχωριστοί άνθρωποι.

Παρακάτω. Το σταχανοφικό κίνημα είναι ένα τέτοιο κίνημα των εργατών και των εργατριών, που βάζει για σκοπό του να ξεπεράσει τις σημερινές τεχνικές νόρμες, να ξεπεράσει τις προβλεπόμενες σήμερα δυνατότητες απόδοσης, να ξεπεράσει τα παραγωγικά σχέδια και τους ισολογισμούς που υπάρχουν. Να ξεπεράσει αυτές τις νόρμες, γιατί έχουν πια παλιώσει για τις μέρες μας, για τους καινούργιους ανθρώπους μας. Το κίνημα αυτό τσακίζει τις παλιές αντιλήψεις για την τεχνική, τσακίζει τις παλιές τεχνικές νόρμες, τις παλιές προβλεπόμενες δυνατότητες απόδοσης, τα παλιά παραγωγικά σχέδια και απαιτεί να δημιουργηθούν νέες, πιο ψηλές τεχνικές νόρμες, πιο ψηλές προβλέψεις για τη δυνατότητα απόδοσης, πιο ψηλά παραγωγικά σχέδια. Έχει αποστολή να προκαλέσει επανάσταση στη βιομηχανία μας. Ακριβώς γι’ αυτό, το σταχανοφικό κίνημα είναι στη βάση του βαθιά επαναστατικό.

Εδώ είπαν κιόλας, ότι το σταχανοφικό κίνημα, που εκφράζει τις νέες, ανώτερες τεχνικές νόρμες αποτελεί υπόδειγμα της ψηλής εκείνης παραγωγικότητας της δουλειάς, που μπορεί να τη δώσει μόνο ο σοσιαλισμός, και που δε μπορεί να τη δώσει ο καπιταλισμός. Αυτό είναι απόλυτα σωστό. Γιατί ο καπιταλισμός τσάκισε και κατανίκησε το φεουδαρχισμό; Επειδή δημιούργησε πιο ψηλές νόρμες παραγωγικότητας της δουλειάς κι έδωσε τη δυνατότητα στην κοινωνία να παίρνει ασύγκριτα περισσότερα προϊόντα, από όσα έπαιρνε στο φεουδαρχικό καθεστώς. Επειδή έκανε την κοινωνία πιο πλούσια. Γιατί μπορεί, πρέπει και υποχρεωτικά θα νικήσει ο σοσιαλισμός το καπιταλιστικό σύστημα οικονομίας; Επειδή μπορεί να δώσει πιο ανώτερα δείγματα δουλειάς, πιο ψηλή παραγωγικότητα της δουλειάς, από το καπιταλιστικό σύστημα οικονομίας. Γιατί μπορεί να δώσει στην κοινωνία περισσότερα προϊόντα και μπορεί να κάνει την κοινωνία πιο πλούσια, από το καπιταλιστικό σύστημα οικονομίας.

Μερικοί νομίζουν, ότι μπορεί να στεριώσει ο σοσιαλισμός με μια κάποια υλική εξίσωση των ανθρώπων πάνω στη βάση μιας μίζερης ζωής. Αυτό δεν είναι σωστό. Είναι μικροαστική αντίληψη του σοσιαλισμού. Στην πραγματικότητα ο σοσιαλισμός μπορεί να νικήσει μόνο πάνω στη βάση της ψηλής παραγωγικό|656|τητας της δουλειάς, ανώτερης από τον καπιταλισμό, πάνω στη βάση της αφθονίας σε προϊόντα και σε κάθε είδους αντικείμενα κατανάλωσης, πάνω στη βάση της εύπορης και πολιτισμένης ζωής όλων των μελών της κοινωνίας. Για να μπορέσει όμως ο σοσιαλισμός να καταχτήσει αυτόν το σκοπό του και να κάνει τη σοβιετική μας κοινωνία την πιο εύπορη κοινωνία, πρέπει να ’χει η χώρα μας τέτοια παραγωγικότητα της δουλειάς, που να ξεπερνά την παραγωγικότητα της δουλειάς των προχωρημένων καπιταλιστικών χωρών. Χωρίς αυτό δε μπορούμε ούτε και να σκεφτόμαστε για αφθονία σε προϊόντα και σε κάθε είδους αντικείμενα κατανάλωσης. Η σημασία του σταχανοφικού κινήματος βρίσκεται στο ότι είναι ένα τέτοιο κίνημα, που σπάει τις παλιές τεχνικές νόρμες σαν ανεπαρκείς, ξεπερνά σε μια ολόκληρη σειρά από περιπτώσεις την παραγωγικότητα της δουλειάς των προχωρημένων καπιταλιστικών χωρών και κάνει έτσι πραχτικά δυνατό το παραπέρα δυνάμωμα του σοσιαλισμού στη χώρα μας, κάνει δυνατή τη μετατροπή της χώρας μας στην πιο εύπορη χώρα.

Μ’ αυτό όμως δεν εξαντλείται η σημασία του σταχανοφικού κινήματος. Η σημασία του βρίσκεται ακόμα και στο ότι προετοιμάζει τις συνθήκες για το πέρασμα από το σοσιαλισμό στον κομμουνισμό.

Η αρχή του σοσιαλισμού είναι ότι στη σοσιαλιστική κοινωνία ο καθένας δουλεύει σύμφωνα με τις ικανότητές του και παίρνει αντικείμενα κατανάλωσης, όχι ανάλογα με τις ανάγκες του, αλλά ανάλογα με τη δουλειά που πρόσφερε στην κοινωνία.
Αυτό σημαίνει, ότι το εκπολιτιστικό και τεχνικό επίπεδο της εργατικής τάξης δεν είναι ακόμα ψηλό, ότι η αντίθεση ανάμεσα στην πνευματική και στη σωματική εργασία εξακολουθεί να υπάρχει, ότι η παραγωγικότητα της δουλειάς δεν είναι ακόμα τόσο ψηλή, που να εξασφαλίζει την αφθονία σε προϊόντα κατανάλωσης, πράγμα που αναγκάζει την κοινωνία να διανέμει τα προϊόντα κατανάλωσης, όχι σύμφωνα με τις ανάγκες των μελών της κοινωνίας, αλλά ανάλογα με τη δουλειά που πρόσφεραν στην κοινωνία.

Ο κομμουνισμός αποτελεί μιαν ανώτερη βαθμίδα εξέλιξης. Η αρχή του κομμουνισμού είναι ότι στην κομμουνιστική κοινωνία ο καθένας δουλεύει σύμφωνα με τις ικανότητές του και παίρνει αντικείμενα κατανάλωσης, όχι ανάλογα με τη δουλειά που πρόσφερε, αλλά σύμφωνα με τις ανάγκες που έχει σαν εκπολι|657|τιστικά αναπτυγμένος άνθρωπος. Αυτό σημαίνει, ότι εκπολιτιστικό και τεχνικό επίπεδο της εργατικής τάξης έγινε αρκετά ψηλό για να μπορεί να υποσκάψει τις βάσεις της αντίθεσης ανάμεσα στην πνευματική και τη σωματική δουλειά, ότι η αντίθεση ανάμεσα στην πνευματική και στη σωματική δουλειά έχει πια εκλείψει και η παραγωγικότητα της δουλειάς ανέβηκε σε τέτοια ψηλή βαθμίδα, που μπορεί να εξασφαλίσει απόλυτη αφθονία σε προϊόντα κατανάλωσης, πράγμα που δίνει στην κοινωνία τη δυνατότητα να διανέμει αυτά τα αντικείμενα, σύμφωνα με τις ανάγκες των μελών της.

Μερικοί νομίζουν, ότι η εξάλειψη της αντίθεσης ανάμεσα στην πνευματική και στη σωματική δουλειά μπορεί να επιτευχθεί με μια κάποια εκπολιτιστική και τεχνική εξίσωση των εργατών της πνευματικής και της φυσικής δουλειάς, πάνω στη βάση του κατεβάσματος του εκπολιτιστικού και τεχνικού επιπέδου των μηχανικών και των τεχνικών, των διανοητικά εργαζόμενων, ως το επίπεδο των εργατών με μέση ειδίκευση. Αυτό δεν είναι καθόλου σωστό. Μονάχα οι φλύαροι μικροαστοί μπορούν να σκέφτονται έτσι για τον κομμουνισμό. Στην πραγματικότητα η εξάλειψη της αντίθεσης ανάμεσα στην πνευματική και στη σωματική εργασία μπορεί να επιτευχθεί μόνο πάνω στη βάση της ανόδου του εκπολιτιστικού και τεχνικού επιπέδου της εργατικής τάξης, ως το επίπεδο των μηχανικών και των τεχνικών. Θα ήταν αστείο να νομίζει κανείς, ότι μια τέτοια άνοδος είναι απραγματοποίητη. Είναι πέρα για πέρα πραγματοποιήσιμη μέσα στις συνθήκες του σοβιετικού καθεστώτος, όπου οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας είναι απελευθερωμένες από τα δεσμά του καπιταλισμού, όπου η δουλειά είναι απελευθερωμένη από το ζυγό της εκμετάλλευσης, όπου στην εξουσία βρίσκεται η εργατική τάξη και όπου η νέα γενιά της εργατικής τάξης έχει όλες τις δυνατότητες να εξασφαλιστεί με αρκετή τεχνική μόρφωση. Δεν υπάρχει κανείς λόγος για να αμφιβάλλει κανείς ότι μονάχα μια τέτοια εκπολιτιστική και τεχνική άνοδος της εργατικής τάξης μπορεί να υποσκάψει τις βάσεις της αντίθεσης ανάμεσα στην πνευματική και στη σωματική δουλειά, ότι μονάχα αυτή μπορεί να εξασφαλίσει εκείνην την ψηλή παραγωγικότητα της δουλειάς και κείνη την αφθονία σε προϊόντα κατανάλωσης, που είναι απαραίτητα για να αρχίσει το πέρασμα από το σοσιαλισμό στον κομμουνισμό.

Το σταχανοφικό κίνημα είναι αξιοσημείωτο απ’ αυτήν την |658| άποψη, γιατί περιέχει τα πρώτα σπέρματα, είναι αλήθεια ακόμα αδύνατα, μολαταύτα όμως σπέρματα αυτής ακριβώς της εκπολιτιστικής και τεχνικής ανόδου της εργατικής τάξης της χώρας μας.

Πραγματικά για κοιτάχτε καλύτερα τους συντρόφους σταχανοφικούς. Τι άνθρωποι είναι αυτοί; Είναι κυρίως νέοι ή μέσης ηλικίας εργάτες και εργάτριες, άνθρωποι πολιτισμένοι, τεχνικά σφυρηλατημένοι, που δίνουν το παράδειγμα της ακρίβειας και της επιμέλειας στη δουλειά, που ξέρουν να εχτιμούν τον παράγοντα χρόνο στη δουλειά και που έμαθαν να μετρούν το χρόνο όχι μονάχα με τα λεπτά, μα και με τα δευτερόλεπτα. Οι περισσότεροί τους πέρασαν το λεγόμενο ελάχιστο όριο τεχνικών γνώσεων και εξακολουθούν να συμπληρώνουν την τεχνική τους μόρφωση. Είναι απαλλαγμένοι από το συντηρητισμό και τη ρουτίνα ορισμένων διπλωματούχων μηχανικών, τεχνικών και διευθυντών επιχειρήσεων, βαδίζουν θαρραλέα μπροστά, τσακίζοντας τις παλιωμένες τεχνικές νόρμες και δημιουργώντας νέες, πιο ψηλές νόρμες, κάνουν τροποποιήσεις στις προβλεπόμενες δυνατότητες απόδοσης στα συνταγμένα από τους διευθυντές της βιομηχανίας μας οικονομικά σχέδια, συμπληρώνουν και διορθώνουν τους μηχανικούς και τους τεχνικούς, συχνά τους διδάσκουν και τους σπρώχνουν προς τα μπρός, γιατί είναι άνθρωποι που έχουν αφομοιώσει ολότελα την τεχνική της δουλειάς τους και που ξέρουν να αντλούν από την τεχνική το ανώτατο που μπορεί να αντλήσει κανείς απ’ αυτήν. Οι σταχανοφικοί σήμερα είναι ακόμα λίγοι, ποιος όμως μπορεί να αμφιβάλλει ότι αύριο δε θα είναι δέκα φορές περισσότεροι; Δεν είναι μήπως ξεκάθαρο ότι οι σταχανοφικοί είναι νεωτεριστές στη βιομηχανία μας, ότι το σταχανοφικό κίνημα αντιπροσωπεύει το μέλλον της βιομηχανίας μας, ότι περιέχει το σπέρμα της μελλοντικής εκπολιτιστικής και τεχνικής ανόδου της εργατικής τάξης, ότι μας ανοίγει το δρόμο που αυτός μονάχα μπορεί να μας επιτρέψει να πραγματοποιήσουμε τους ανώτερους εκείνους δείχτες της παραγωγικότητας της δουλειάς, που είναι απαραίτητοι για το πέρασμα απ’ το σοσιαλισμό στον κομμουνισμό και για την εξάλειψη της αντίθεσης ανάμεσα στην πνευματική και τη σωματική εργασία.

Αυτή είναι σύντροφοι, η σημασία του σταχανοφικού κινήματος στο έργο της σοσιαλιστικής μας ανοικοδόμησης.

Τη φανταζόντουσαν αυτή τη μεγάλη σημασία του σταχανοφικού κινήματος ο Σταχάνοφ και ο Μπουσίγκιν, όταν άρχιζαν |659| να τσακίζουν τις παλιές τεχνικές νόρμες; Φυσικά, όχι. Είχαν τις δικές τους έγνοιες: επιδίωκαν να βγάλουν την επιχείρηση από τα ελλείμματα της παραγωγής και να υπερεκπληρώσουν το οικονομικό σχέδιο. Επιδιώκοντας όμως αυτόν το σκοπό, υποχρεώθηκαν να τσακίσουν τις παλιές τεχνικές νόρμες και να αναπτύξουν ψηλή παραγωγικότητα της δουλειάς, που ξεπέρασε τις προχωρημένες καπιταλιστικές χώρες. Θα ήταν όμως αστείο να νομίζει κανείς ότι το περιστατικό αυτό μπορεί να μειώσει κάπως τη μεγάλη ιστορική σημασία του κινήματος των σταχανοφικών.

Το ίδιο μπορούμε να πούμε για τους εργάτες, που για πρώτη φορά είχαν οργανώσει το 1905 Σοβιέτ των εργατών αντιπροσώπων. Οι εργάτες αυτοί φυσικά δε φαντάζονταν ότι τα Σοβιέτ των εργατών αντιπροσώπων θα χρησίμευαν σα βάση του σοσιαλιστικού καθεστώτος. Όταν δημιουργούσαν τα Σοβιέτ των εργατών αντιπροσώπων υπεράσπιζαν μονάχα τον εαυτό τους από τον τσαρισμό, από την αστική τάξη. Το περιστατικό όμως αυτό δεν αντιφάσκει καθόλου στο αναμφισβήτητο γεγονός ότι το κίνημα για τα Σοβιέτ των εργατών αντιπροσώπων, που τα άρχισαν το 1905 οι εργάτες του Λένινγκραντ και της Μόσχας, οδήγησε σε τελευταία ανάλυση στη συντριβή του καπιταλισμού και στη νίκη του σοσιαλισμού στο ένα έκτο του Κόσμου.

2. ΟΙ ΡΙΖΕΣ TOΥ ΣΤΑΧΑΝΟΦΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

Βρισκόμαστε τώρα στην αρχή του σταχανοφικού κινήματος, στο λίκνο του.

Θα ’πρεπε να τονίσουμε ορισμένα χαραχτηριστικά γνωρίσματα του σταχανοφικού κινήματος.

Χτυπάει στο μάτι πρωτ’ απ’ όλα το γεγονός ότι το κίνημα αυτό άρχισε από μόνο του, σχεδόν αυθόρμητα, απ’ τα κάτω, δίχως καμιά πίεση από τη διοίκηση των επιχειρήσεών μας. Κάτι παραπάνω. Το κίνημα αυτό γεννήθηκε και άρχισε να αναπτύσσεται σ’ ορισμένο βαθμό παρά τη θέληση των διοικήσεων των επιχειρήσεών μας, κι ακόμα σε αγώνα μ’ αυτές. Ο σύντροφος Μόλοτοφ σας διηγήθηκε κιόλας τι μαρτύρια αναγκάστηκε να περάσει ο σύντροφος Μουσίνσκι, πριονιστής στον Αρχάγγελο, όταν κρυφά από την οικονομική οργάνωση, κρυφά από τους ελεγκτές επεξεργαζόταν νέες, ψηλότερες τεχνικές νόρμες. Και του ίδιου του Σταχάνοφ η τύχη δεν ήταν καλύτερη, γιατί |660| στην προώθησή του βρέθηκε στην ανάγκη να υπερασπίσει τον εαυτό του όχι μόνο από μερικούς διοικητικούς υπαλλήλους, μα και από μερικούς εργάτες, που τον περιγελούσαν και τον κυνηγούσαν για τους «νεωτερισμούς» του. Όσο για το Μπουσίγκιν, είναι γνωστό ότι λίγο έλειψε να πληρώσει τους «νεωτερισμούς» του με το χάσιμο της δουλειάς του στο εργοστάσιο και μονάχα με την επέμβαση του επικεφαλής του τμήματος του εργοστασίου, συντρόφου Σκολίνσκι, μπόρεσε να μείνει στο εργοστάσιο.

Όπως βλέπετε, αν εξασκήθηκε κάποια επίδραση από τη διοίκηση των επιχειρήσεών μας, η επίδραση αυτή δε βοηθούσε το σταχανοφικό κίνημα, μα ήταν ενάντιά του. Συνεπώς το σταχανοφικό κίνημα γεννήθηκε κι αναπτύχθηκε σαν κίνημα απ’ τα κάτω. Κι ακριβώς γιατί γεννήθηκε από μόνο του, ακριβώς γιατί είναι κίνημα απ’ τα κάτω, είναι το πιο ζωτικό και το πιο ακατανίκητο κίνημα της εποχής μας.


Πρέπει, παρακάτω, να σταματήσουμε σ’ ένα ακόμα χαραχτηριστικό γνώρισμα του σταχανοφικού κινήματος. Το χαραχτηριστικό αυτό γνώρισμα είναι ότι το σταχανοφικό κίνημα απλώθηκε σ’ όλη την Ένωσή μας, όχι σιγά-σιγά, μα με κάποια πρωτοφανέρωτη γρηγοράδα, σαν καταιγίδα. Πώς άρχισε; Ο Σταχάνοφ ανέβασε την τεχνική νόρμα εξόρυξης κάρβουνου στο πενταπλάσιο ή στο εξαπλάσιο, αν όχι περισσότερο. Ο Μπουσίγκιν και ο Σμετάνιν έκαναν το ίδιο, ο ένας στον τομέα της παραγωγής μηχανών κι ο άλλος στον τομέα της βιομηχανίας παπουτσιών. Οι εφημερίδες έγραψαν γι’ αυτά τα γεγονότα. Και ξαφνικά η φλόγα του σταχανοφικού κινήματος αγκάλιασε όλη τη χώρα. Πώς έγινε αυτό; Από πού προήλθε αυτή η γρηγοράδα στην εξάπλωση του σταχανοφικού κινήματος; Μήπως ο Σταχάνοφ και ο Μπουσίγκιν είναι μεγάλοι οργανωτές, που διατηρούν πολλές συνδέσεις με τις περιοχές και τις περιφέρειες της ΕΣΣΔ και οργάνωσαν μόνοι τους αυτό το έργο; Όχι, φυσικά όχι. Μήπως ο Σταχάνοφ και ο Μπουσίγκιν έχουν την αξίωση να γίνουν μεγάλες προσωπικότητες στη χώρα μας και σκόρπισαν μόνοι τους τις σπίθες του σταχανοφικού κινήματος σ’ όλη τη χώρα; Και αυτό δεν είναι σωστό. Είδατε εδώ το Σταχάνοφ και το Μπουσίγκιν. Μίλησαν στη σύσκεψη. Είναι άνθρωποι απλοί και σεμνοί, χωρίς καμιά αξίωση να δρέψουν δάφνες σαν προσωπικότητες πανενωσιακής κλίμακας. Εμένα μου φαίνεται ακόμα ότι βρίσκονται λιγάκι σε αμηχανία από τις διαστάσεις, που, παρά τις προσδοκίες τους πήρε το κίνημα στη χώρα μας. Και αν, παρ’ όλα αυ|661|τά, η σπίθα που έριξαν ο Σταχάνοφ και ο Μπουσίγκιν αποδείχτηκε αρκετή για να φουντώσει όλο αυτό το έργο, αυτό σημαίνει ότι το σταχανοφικό κίνημα είναι έργο απόλυτα ώριμο. Μονάχα ένα κίνημα που είναι απόλυτα ώριμο και που περιμένει μια ώθηση για να ξεσπάσει, μονάχα ένα τέτοιο κίνημα μπορούσε να διαδοθεί τόσο γρήγορα και να μεγαλώσει σα χιονοστιβάδα.

Πώς εξηγείται το γεγονός ότι το σταχανοφικό κίνημα είναι έργο απόλυτα ώριμο; Πού βρίσκονται οι αιτίες της τόσο γρήγορης διάδοσής του; Ποιες είναι οι ρίζες του σταχανοφικού κινήματος;

Οι αιτίες αυτές είναι τουλάχιστον τέσσερες.


1. Σα βάση του σταχανοφικού κινήματος χρησίμευσε πριν απ’ όλα η ριζική καλυτέρευση της υλικής κατάστασης των εργατών. Η ζωή σύντροφοι, έγινε καλύτερη, η ζωή έγινε πιο χαρούμενη. Και όταν ζει κανείς χαρούμενα, η δουλειά πάει καλά. Από δω πηγάζουν οι υψηλές νόρμες απόδοσης. Από δω προέρχονται οι ήρωες και οι ηρωίδες της δουλειάς. Αυτού βρίσκεται πρωτ’ απ’ όλα η ρίζα του σταχανοφικού κινήματος. Αν είχαμε κρίση, αν είχαμε ανεργία —τη μάστιγα αυτή της εργατικής τάξης— αν ζούσαμε άσχημα, μίζερα, όχι χαρούμενα, δε θα είχαμε σταχανοφικό κίνημα. (Χειροκροτήματα). Η προλεταριακή μας επανάσταση είναι η μοναδική στον κόσμο επανάσταση, που μπόρεσε να δείξει στο λαό όχι μονάχα τα πολιτικά, μα και τα υλικά της αποτελέσματα. Από όλες τις εργατικές επαναστάσεις, ξέρουμε μονάχα μια που μπόρεσε κάπως να πάρει την εξουσία. Είναι η Κομμούνα του Παρισιού. Δεν έζησε όμως πολύν καιρό. Είναι αλήθεια ότι προσπάθησε να σπάσει τα δεσμά του καπιταλισμού, μα δεν κατόρθωσε να τα σπάσει, και ακόμα περισσότερο, δεν πρόλαβε να δείξει στο λαό τα υλικά αγαθά αποτελέσματα της επανάστασης. Η επανάστασή μας είναι η μοναδική επανάσταση, που όχι μόνο έσπασε τα δεσμά του καπιταλισμού και έδωσε τη λευτεριά στο λαό, μα που κατόρθωσε ακόμα να του προσφέρει τις υλικές συνθήκες για μια εύπορη ζωή. Αυτού βρίσκεται η δύναμη και το ακατανίκητο της επανάστασής μας. Φυσικά είναι καλό πράγμα να διώξεις τους καπιταλιστές, να διώξεις τους τσιφλικάδες, να διώξεις τους μπράβους του τσάρου, να πάρεις την εξουσία και ν’ αποχτήσεις τη λευτεριά. Αυτό είναι πολύ καλό. Δυστυχώς όμως, η ελευθερία μονάχα δεν είναι καθόλου αρκετή. Αν δε φτάνει το ψωμί, αν δε φτάνουν το βούτυρο και τα λίπη, αν δε φτάνουν τα υφαντουργικά είδη, αν τα σπίτια είναι άσχημα, δε θα πάς μακριά μόνο με τη λευτεριά. Είναι πολύ δύσκολο, |662| σύντροφοι, να ζει κανείς μονάχα με τη λευτεριά. (Επιδοκιμαστικές φωνές, χειροκροτήματα). Για να μπορέσεις να ζήσεις καλά και χαρούμενα, είναι απαραίτητο τα αγαθά της πολιτικής ελευθερίας να συμπληρωθούν με τα υλικά αγαθά. Η χαραχτηριστική ιδιομορφία της επανάστασής μας είναι, ότι έδωσε στο λαό όχι μονάχα τη λευτεριά, μα και υλικά αγαθά, μα και τη δυνατότητα της εύπορης και πολιτισμένης ζωής. Να γιατί αρχίσαμε να ζούμε χαρούμενα και να πάνω σε ποια βάση αναπτύχθηκε το σταχανοφικό κίνημα.

2. Η δεύτερη πηγή του σταχανοφικού κινήματος είναι η έλλειψη εκμετάλλευσης στη χώρα μας. Οι άνθρωποι δουλεύουν σε μας όχι για τους εκμεταλλευτές, όχι για να πλουτίσουν τα παράσιτα, μα για τον εαυτό τους, για την τάξη τους, για τη δική τους, τη σοβιετική, κοινωνία, όπου στην εξουσία βρίσκονται οι καλύτεροι άνθρωποι της εργατικής τάξης. Ακριβώς γι’ αυτό στη χώρα μας η δουλειά έχει κοινωνική σημασία, αποτελεί υπόθεση τιμής και δόξας. Στον καπιταλισμό, η δουλειά έχει ιδιωτικό, ατομικό χαραχτήρα. Έφτιαξες περισσότερα, πάρε περισσότερα και ζήσε όπως ξέρεις. Κανένας δε σε ξέρει και ούτε θέλει να σε ξέρει. Δουλεύεις για τους καπιταλιστές, τους πλουτίζεις; Μα πώς μπορεί να γίνει διαφορετικά; Γι’ αυτό ακριβώς σε μίσθωσαν, για να πλουτίζεις τους εκμεταλλευτές. Αν δε συμφωνείς, τράβα στις γραμμές των άνεργων για να φυτοζωείς, όπως μπορείς, εμείς θα βρούμε άλλους, πιο βολικούς. Γι’ αυτό η δουλειά των ανθρώπων δεν εκτιμιέται πολύ στον καπιταλισμό. Είναι φανερό ότι, κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, δε μπορεί να υπάρχει θέση για το σταχανοφικό κίνημα. Αλλιώς έχουν τα πράγματα στις συνθήκες του Σοβιετικού καθεστώτος. Εδώ εχτιμούν τον άνθρωπο-δουλευτή. Εδώ δε δουλεύει για τους εκμεταλλευτές, μα για τον εαυτό του, για την τάξη του, για την κοινωνία. Εδώ ο εργαζόμενος άνθρωπος δε μπορεί να νιώσει τον εαυτό του παραπεταμένο κι απομονωμένο. Αντίθετα, ο εργαζόμενος άνθρωπος νιώθει σε μας τον εαυτό του ελεύθερο πολίτη της χώρας του, κοινωνικό παράγοντα στο είδος του. Και αν δουλεύει καλά και δίνει στην κοινωνία εκείνο που μπορεί να δώσει, γίνεται ήρωας της δουλειάς, περιβάλλεται με δόξα. Είναι αυτονόητη ότι μονάχα κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες μπορούσε να γεννηθεί το σταχανοφικό κίνημα.



3. Σαν τρίτη πηγή του σταχανοφικού κινήματος πρέπει να θεωρούμε την ύπαρξη της νέας τεχνικής στη χώρα μας. Το στα|663|χανοφικό κίνημα συνδέεται οργανικά με τη νέα τεχνική, Χωρίς τα καινούργια εργοστάσια και τις καινούργιες φάμπρικες, χωρίς τις καινούργιες εγκαταστάσεις, δε θα μπορούσε να γεννηθεί στη χώρα μας το σταχανοφικό κίνημα. Χωρίς τη νέα τεχνική μπορούμε να ανεβάσουμε τις τεχνικές νόρμες μια ως δυο φορές, όχι περισσότερο. Αν οι σταχανοφικοί ανέβασαν τις τεχνικές νόρμες πέντε κι έξι φορές, αυτό σημαίνει ότι στηρίζονται ολοκληρωτικά στη νέα τεχνική. Έτσι βγαίνει ότι η εκβιομηχάνιση της χώρας μας, η ανασυγκρότηση των εργοστασίων μας, η ύπαρξη της νέας τεχνικής και των νέων εγκαταστάσεων αποτέλεσαν μια από τις αιτίες που γέννησαν το σταχανοφικό κίνημα.

4. Με τη νέα τεχνική μονάχα δε θα πας όμως μακριά. Μπορεί να έχεις μια πρώτης γραμμής τεχνική, πρώτης γραμμής εργοστάσια και φάμπρικες, αν όμως δεν υπάρχουν άνθρωποι, ικανοί να υποτάξουν αυτήν την τεχνική, η τεχνική θα σου μείνει γυμνή τεχνική. Για να μπορέσει η νέα τεχνική να δώσει τ’ αποτελέσματά της, πρέπει να έχει και ανθρώπους, στελέχη από εργάτες και εργάτριες που να είναι ικανά να μπουν επικεφαλής της τεχνικής και να την κινήσουν μπροστά. Η γέννηση και η ανάπτυξη του σταχανοφικού κινήματος σημαίνει ότι έχουν πια γεννηθεί στη χώρα μας τέτοια στελέχη ανάμεσα στους εργάτες και στις εργάτριες. Πριν από δυο περίπου χρόνια, το κόμμα έλεγε ότι ανοικοδομώντας καινούργια εργοστάσια και καινούργιες φάμπρικες και δίνοντας στις επιχειρήσεις μας καινούργιες εγκαταστάσεις, χάναμε μόνο τη μισή δουλειά. Το κόμμα έλεγε τότε ότι ο ενθουσιασμός στην ανοικοδόμηση των καινούργιων εργοστασίων πρέπει να συμπληρωθεί με τον ενθουσιασμό για την αφομοίωση της λειτουργίας τους, ότι μόνο έτσι μπορεί να οδηγηθεί το έργο ίσαμε το τέλος. Είναι ολοφάνερο, ότι μέσα σ’ αυτά τα δυο χρόνια γινόταν η αφομοίωση αυτής της νέας τεχνικής και γεννιόνταν τα νέα στελέχη. Τώρα είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε πια τέτοια στελέχη. Είναι φανερό ότι χωρίς τέτοια στελέχη, χωρίς αυτούς τους καινούργιους ανθρώπους δε θα είχαμε σταχανοφικό κίνημα. Έτσι οι καινούργιοι άνθρωποι από τους εργάτες και τις εργάτριες που έχουν αφομοιώσει τη νέα τεχνική, αποτέλεσαν εκείνη τη δύναμη, που διαμόρφωσε και προώθησε το σταχανοφικό κίνημα.

Αυτοί είναι οι όροι που γέννησαν και προώθησαν το σταχανοφικό κίνημα. |664|

3. ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ – ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΝΟΡΜΕΣ

Είπα ότι το σταχανοφικό κίνημα αναπτύχθηκε όχι βαθμιαία μα σαν έκρηξη που έσπασε κάποιο φράγμα. Είναι ολοφάνερο, ότι αναγκάστηκε να υπερνικήσει κάποια εμπόδια. Κάποιος το εμπόδιζε, κάποιος το πίεζε, και να που το σταχανοφικό κίνημα, αφού συγκέντρωσε δυνάμεις, έσπασε αυτά τα εμπόδια και κατάκλυσε τη χώρα.

Γιατί πρόκειται στην περίπτωση αυτή, ποιος ακριβώς το εμπόδιζε;

Το εμπόδιζαν οι παλιές τεχνικές νόρμες και οι παλιοί άνθρωποι που βρίσκονται πίσω απ’ αυτές τις νόρμες. Πριν από μερικά χρόνια, οι μηχανικοί, οι τεχνικοί και τα οικονομικά μας στελέχη, καθόρισαν τις γνωστές τεχνικές νόρμες προσαρμοσμένες στην τεχνική καθυστέρηση των εργατών και των εργατριών μας. Από τότε πέρασαν μερικά χρόνια. Στο διάστημα αυτό οι άνθρωποι αναπτύχθηκαν και καταρτίστηκαν τεχνικά. Οι τεχνικές όμως νόρμες έμειναν αμετάβλητες Είναι φανερό ότι οι νόρμες αυτές αποδείχτηκαν τώρα παλιωμένες για τους καινούργιους ανθρώπους μας.

Τώρα, όλοι βρίζουν τις τεχνικές νόρμες που ισχύουν. Οι νόρμες όμως αυτές δεν έπεσαν από τον ουρανό. Και δεν πρόκειται εδώ καθόλου για το ότι οι τεχνικές αυτές νόρμες είχαν τότε καθοριστεί ελαττωμένες. Εδώ πρόκειται, πριν απ’ όλα, για το ότι τώρα που οι νόρμες αυτές έχουν πια παλιώσει, προσπαθούν να τις υπερασπίσουν, σα νόρμες σύγχρονες. Γαντζώνονται από την τεχνική καθυστέρηση των εργατών και των εργατριών μας, προσανατολίζονται προς αυτή την καθυστέρηση, ξεκινούν απ’ αυτή την καθυστέρηση και καταντούν τελικά να παίζουν με την καθυστέρηση. Και τι πρέπει να γίνει αν αυτή η καθυστέρηση αρχίζει ν’ ανήκει πια στο παρελθόν; Μήπως θα υποκλινόμαστε μπροστά στην καθυστέρησή μας και θα την κάνουμε εικόνα, είδωλο; Τι πρέπει να γίνει αν οι εργάτες και οι εργάτριες κατόρθωσαν πια να αναπτυχθούν και να καταρτιστούν τεχνικά; Τι πρέπει να γίνει αν οι παλιές τεχνικές νόρμες πάψανε ν’ ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, και οι εργάτες και οι εργάτριές μας κατόρθωσαν πια στην πράξη να τις υπερκαλύψουν πέντε και δέκα φορές; Μήπως ορκιστήκαμε καμιά φορά να μείνουμε πιστοί στην καθυστέρησή μας; Μου φαίνεται ότι δεν έγινε τέτοιο πράγμα, σύντροφοι. (Γέλια σ’ όλη την αί|665|θουσα). Μήπως ξεκινούσαμε από το ότι οι εργάτες και οι εργάτριές μας θα μείνουν αιώνια καθυστερημένοι; Μου φαίνεται ότι δεν ξεκινούσαμε απ’ αυτό. (Γέλια σ’ όλη την αίθουσα). Γιατί πρόκειται τότε; Μήπως δε θα έχουμε αρκετό θάρρος για να τσακίσουμε το συντηρητισμό μερικών μηχανικών και τεχνικών μας, να τσακίσουμε τις παλιές παραδόσεις και νόρμες και ν’ αφήσουμε ελεύθερες τις νέες δυνάμεις της εργατικής τάξης;

Μιλούν για επιστήμη. Λένε ότι τα δεδομένα της επιστήμης, τα στοιχεία των τεχνικών εγχειριδίων και οδηγιών αντιφάσκουν στις απαιτήσεις των σταχανοφικών για νέες, ψηλότερες τεχνικές νόρμες. Για ποια επιστήμη όμως πρόκειται εδώ; Τα δεδομένα της επιστήμης ελέγχονταν πάντοτε από την πραχτική, από την πείρα. Τι επιστήμη είναι αυτή που διέκοψε τις σχέσεις της με την πραχτική, με την πείρα; Αν η επιστήμη ήταν τέτοια, όπως την παριστάνουν μερικοί συντηρητικοί σύντροφοί μας, πριν από πολύ καιρό θα είχε χαθεί για την ανθρωπότητα.

Η επιστήμη γι’ αυτό ακριβώς λέγεται επιστήμη, γιατί δεν αναγνωρίζει είδωλα, γιατί δε φοβάται να σηκώσει το χέρι πάνω σ’ αυτό που ξεπεράστηκε, πάνω στο παλιό και να αφουγκράζεται τη φωνή της πείρας, της πραχτικής. Αν ήταν διαφορετικά, δε θα είχαμε γενικά επιστήμη, δε θα είχαμε λ. χ., αστρονομία και θα ικανοποιούμασταν ακόμα με το σκουριασμένο σύστημα του Πτολεμαίου, δε θα είχαμε βιολογία και θα παρηγορούμασταν ακόμα με το μύθο για τη δημιουργία του ανθρώπου, δε θα είχαμε χημεία και θα εξακολουθούσαμε να ικανοποιούμαστε με τις προφητείες των αλχημιστών.

Να γιατί νομίζω ότι οι μηχανικοί, οι τεχνικοί και τα οικονομικά μας στελέχη που τα καταφέραν να μείνουν αρκετά πίσω από το σταχανοφικό κίνημα, θα έκαναν καλά αν έπαυαν να γαντζώνονται από τις παλιές τεχνικές νόρμες κι αν αναπροσαρμόζονταν στην πραγματική, στην επιστημονική, στη νέα σταχανοφική τάξη.

Καλά θα μας πουν. Τι θα γίνουν όμως οι τεχνικές νόρμες γενικά; Χρειάζονται για τη βιομηχανία, ή μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα κι όλως διόλου χωρίς νόρμες;

Μερικοί λένε ότι δε μάς χρειάζονται πια κανενός είδους τεχνικές νόρμες. Αυτό δεν είναι σωστό, σύντροφοι. Κάτι παραπάνω. Είναι ανόητο. Χωρίς τεχνικές νόρμες είναι αδύνατη η σχεδιασμένη οικονομία. Οι τεχνικές νόρμες χρειάζονται, εκτός από τ’ άλλα, και για ν’ ανεβάσουμε τις καθυστερημένες μάζες |666| στο επίπεδο των προχωρημένων. Οι τεχνικές νόρμες αποτελούν μια μεγάλη ρυθμιστική δύναμη, που οργανώνει στην παραγωγή τις πλατιές μάζες των εργατών γύρω από τα προχωρημένα στοιχεία της εργατικής τάξης. Συνεπώς, μας χρειάζονται οι τεχνικές νόρμες, όχι όμως τέτοιες που υπάρχουν σήμερα, μα ψηλότερες. 


Άλλοι λένε, ότι οι τεχνικές νόρμες είναι αναγκαίες, μα ότι πρέπει από τώρα ακόμα να τις ανεβάσουμε ως το επίπεδο που πέτυχαν οι Σταχάνοφ, Μπουσίγκιν, οι Βινογκράντοβες και άλλοι. Κι αυτό επίσης δεν είναι σωστό. Αυτές οι νόρμες δε θα ήταν πραγματοποιήσιμες σήμερα, γιατί οι εργάτες και οι εργάτριες, που είναι τεχνικά λιγότερο καταρτισμένες, από τους Σταχάνοφ και Μπουσίγκιν, δε θα μπορούσαν να τις πραγματοποιήσουν. Μας χρειάζονται τέτοιες τεχνικές νόρμες που θα βρίσκονταν κάπου στη μέση ανάμεσα στις τωρινές τεχνικές νόρμες και στις νόρμες που πέτυχαν οι Σταχάνοφ και Μπουσίγκιν. Ας πάρουμε λογουχάρη τη γνωστή σ’ όλους Μαρία Ντεμτσένκο που από ένα εκτάριο γης έβγαλε πάνω από 500 μετρικούς στατήρες ζαχαρότευτλα. Μήπως μπορούμε αυτή την κατάχτηση να την κάνουμε νόρμα για τη σοδιά όλης της παραγωγής ζαχαρότευτλων, λ. χ., στην Ουκρανία; Όχι, δε μπορούμε. Είναι νωρίς ακόμα για να μιλούμε γι’ αυτό. Η Μαρία Ντεμτσένκο πέτυχε να βγάλει πεντακόσιους και πάνω μετρικούς στατήρες ζαχαρότευτλα από ένα εκτάριο γης, ενώ η φετινή μέση απόδοση των ζαχαρότευτλων, λογουχάρη στην Ουκρανία, είναι 130–132 μετρικοί στατήρες κατά εκτάριο. Η διαφορά όπως βλέπετε δεν είναι μικρή. Μήπως μπορούμε να βάλουμε νόρμα για τη σοδιά των ζαχαρότευτλων 400 ή 300 μετρικούς στατήρες; Όλοι οι ειδικοί γι’ αυτό το ζήτημα λένε, ότι για την ώρα δε μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Είναι ολοφάνερο, ότι θα χρειαστεί στην Ουκρανία να βάλουμε για το 1936 σα νόρμα 200–250 μετρικούς στατήρες σοδιά από το κάθε εκτάριο γης. Και η νόρμα αυτή δεν είναι μικρή γιατί, σε περίπτωση που θα εκπληρωθεί, θα μπορούσε να μας δώσει δυο φορές περισσότερη ζάχαρη από το 1935. Το ίδιο πρέπει να πούμε και για τη βιομηχανία. Ο Σταχάνοφ μου φαίνεται ξεπέρασε την υπάρχουσα τεχνική νόρμα δέκα φορές ή και περισσότερο. Θα ’ταν παράλογο να καθιερώσουμε αυτή την κατάχτηση σα νέα τεχνική νόρμα για όλους όσους δουλεύουν με το μηχανικό τρυπάνι. Είναι ολοφάνερο, ότι θα χρειαστεί να βάλουμε μια νόρμα, που θα βρίσκεται κάπου στη μέση, ανάμε|667|σα στην υπάρχουσα τεχνική νόρμα και στη νόρμα που πραγματοποίησε ο σύντροφος Σταχάνοφ.

Ένα πράγμα είναι πάντως ξεκάθαρο: οι σημερινές τεχνικές νόρμες δεν ανταποκρίνονται και στην πραγματικότητα, έμειναν πίσω και μετατράπηκαν σε φρένο για τη βιομηχανία μας, και για να μη φρενάρουν τη βιομηχανία μας, πρέπει να τις αντικαταστήσουμε με νέες, ψηλότερες τεχνικές νόρμες. Νέοι άνθρωποι, νέοι καιροί, νέες τεχνικές νόρμες.

4. ΤΑ ΑΜΕΣΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ

Ποια είναι τα άμεσα καθήκοντά μας, από την άποψη των συμφερόντων του σταχανοφικού κινήματος;

Για να μη μπερδευόμαστε, ας συνοψίσουμε αυτό το ζήτημα σε δυο άμεσα καθήκοντα.

Πρώτο. Το καθήκον μας είναι να βοηθήσουμε τους σταχανοφικούς ν’ αναπτύξουν παραπέρα το σταχανοφικό κίνημα και να το απλώσουμε σε πλάτος και σε βάθος σ’ όλες τις περιοχές και τις περιφέρειες της ΕΣΣΔ. Αυτό από τη μια μεριά. Κι από την άλλη: να βάλουμε χαλινάρι σ’ όλα τα οικονομικά στελέχη, σ’ όλους τους μηχανικούς και τεχνικούς που γαντζώνονται επίμονα από το παλιό, που δε θέλουν να τραβήξουν μπροστά και που φρενάρουν συστηματικά την ανάπτυξη του σταχανοφικού κινήματος. Για ν’ απλωθεί πλατιά σ’ όλη την έχταση της χώρας μας το σταχανοφικό κίνημα, δε φτάνουν φυσικά μονάχα οι σταχανοφικοί. Χρειάζονται να πάρουν μέρος σ’ αυτήν τη δουλειά οι κομματικές μας οργανώσεις και να βοηθήσουν τους σταχανοφικούς να οδηγήσουν ίσαμε το τέλος το κίνημα. Στο ζήτημα αυτό, η οργάνωση της περιοχής του Ντόνετς έδειξε χωρίς συζήτηση μεγάλη πρωτοβουλία. Καλά δουλεύουν από την άποψη αυτή οι οργανώσεις της περιοχής της Μόσχας και του Λένινγκραντ. Πώς πάνε όμως οι άλλες περιοχές; Όπως φαίνεται, ακόμα «ετοιμάζονται να μπουν σε κίνηση». Λ. χ., τίποτα δεν ακούστηκε, ή πολύ λίγα ακούστηκαν για τα Ουράλια, παρ’ όλο που τα Ουράλια αποτελούν, όπως είναι γνωστό, τεράστιο βιομηχανικό κέντρο. Το ίδιο πρέπει να πούμε και για τη Δυτική Σιβηρία, για το Κουτζνέτσκ, όπου, όπως φαίνεται, δεν τα κατάφεραν ακόμα να «μπουν σε κίνηση». Ωστόσο δεν πρέπει ν’ αμφιβάλλουμε ότι οι κομματικές μας οργανώσεις θα κατατοπιστούν σ’ αυτή τη δουλειά και θα βοηθήσουν τους σταχανοφικούς να υπερνικήσουν |668| τις δυσκολίες. Όσο για την άλλη πλευρά του ζητήματος, δηλαδή να χαλιναγωγήσουμε τους πεισματάρηδες συντηρητικούς από τα οικονομικά μας στελέχη, τους μηχανικούς και τους τεχνικούς, πρέπει να πούμε ότι η δουλειά αυτή θα ’ναι λίγο πιο πολύπλοκη. Θα χρειαστεί στην αρχή να πείσουμε, να πείσουμε υπομονητικά και συντροφικά αυτά τα συντηρητικά στοιχεία της βιομηχανίας, ότι το σταχανοφικό κίνημα είναι προοδευτικό και ότι θα πρέπει ν’ αναπροσαρμοστούν στη σταχανοφική τάξη. Αν όμως δε βοηθήσει η πειθώ, θα χρειαστεί να πάρουμε πιο αποφασιστικά μέτρα. Ας πάρουμε λογουχάρη το Λαϊκό Επιτροπάτο της Συγκοινωνίας. Στον κεντρικό μηχανισμό αυτού του Λαϊκού Επιτροπάτου υπήρχε τελευταία μια ομάδα από καθηγητές, μηχανικούς και άλλους ειδικούς —ανάμεσά τους ήταν και κομμουνιστές— που διαβεβαίωναν όλο τον κόσμο, ότι μια ταχύτητα από 13–14 χιλιόμετρα την ώρα για τα εμπορικά τραίνα είναι τα όρια, που δε μπορεί, που είναι αδύνατο να ξεπεραστούν αν δε θέλουμε να έρθουμε σε σύγκρουση με την «επιστήμη της εκμετάλλευσης». Ήταν μια ομάδα με αρκετό κύρος, που κήρυττε τις απόψεις της προφορικά και από τον τύπο, έδινε οδηγίες στα αντίστοιχα όργανα του Λαϊκού Επιτροπάτου Συγκοινωνίας και γενικά αποτελούσε τον «κυρίαρχο νου» ανάμεσα στους ανθρώπους που ασχολούνται με την εκμετάλλευση των σιδηροδρόμων. Εμείς δεν είμαστε ειδικοί στο ζήτημα αυτό, με βάση όμως τις προτάσεις μιας ολόκληρης σειράς πραχτικών που δουλεύουν στους σιδηροδρόμους, βεβαιώσαμε με τη σειρά μας αυτούς τους αυθεντικούς καθηγητές, ότι μια ταχύτητα από 13–14 χιλιόμετρα δε μπορεί ν’ αποτελεί το τελευταίο όριο, ότι με μια ορισμένη οργάνωση της δουλειάς μπορεί να πλαταίνουμε αυτά τα όρια. Η ομάδα αυτή στην απάντησή της, αντί ν’ αφουγκραστεί τη φωνή της πείρας και της πραχτικής και να επανεξετάσει τις απόψεις της, ρίχτηκε στον αγώνα ενάντια στα προοδευτικά στοιχεία των σιδηροδρόμων και δυνάμωσε ακόμα περισσότερο την προπαγάνδα των συντηρητικών της απόψεων. Είναι φανερό ότι αναγκαστήκαμε να τραβήξουμε λίγο τ’ αυτιά αυτών των αξιότιμων ανθρώπων και να τους βγάλουμε ευγενικά από τον κεντρικό μηχανισμό του Λαϊκού Επιτροπάτου της Συγκοινωνίας (Χειροκροτήματα). Και τι έγινε; Έχουμε τώρα για τα εμπορικά μας τραίνα μια ταχύτητα 18–19 χιλιόμετρα την ώρα. (Χειροκροτήματα). Μου φαίνεται σύντροφοι, ότι το κάτω-κάτω θα χρειαστεί να καταφύγουμε σ’ αυτήν τη μέθοδο και |669| σ’ άλλους τομείς της λαϊκής οικονομίας, αν φυσικά οι πεισματάρηδες συντηρητικοί δεν πάψουν να εμποδίζουν και να βάζουν φρένο στις ρόδες του σταχανοφικού κινήματος.

Δεύτερο. Το καθήκον μας είναι να βοηθήσουμε ν’ αναπροσαρμοστούν και να μπουν επικεφαλής του σταχανοφικού κινήματος εκείνα τα οικονομικά στελέχη, οι μηχανικοί και οι τεχνικοί, που δε θέλουν να εμποδίσουν το σταχανοφικό κίνημα, που συμπαθούν αυτό το κίνημα, μα που δε μπόρεσαν ακόμα ν’ αναπροσαρμοστούν, δε μπόρεσαν ακόμα να μπουν επικεφαλής του σταχανοφικού κινήματος. Πρέπει να πω, σύντροφοι, ότι δεν έχουμε λίγα τέτοια οικονομικά στελέχη, τέτοιους μηχανικούς και τεχνικούς. Και αν βοηθήσουμε αυτούς τους συντρόφους, θα γίνουν αναμφίβολα ακόμα περισσότεροι.

Νομίζω ότι αν εκπληρώσουμε αυτά τα καθήκοντα, το σταχανοφικό κίνημα θα απλωθεί μ’ όλη τη δύναμη, θα αγκαλιάσει όλες τις περιοχές και τις περιφέρειες της χώρας μας και θα κάνει θαύματα νέων καταχτήσεων.

5. ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ

Μερικά λόγια για τη σημερινή σύσκεψη, για τη σημασία της. Ο Λένιν μας δίδασκε ότι οι πραγματικοί μπολσεβίκοι-καθοδηγητές μπορούν να είναι μόνο εκείνοι οι καθοδηγητές, που ξέρουν όχι μόνο να διδάσκουν τους εργάτες και τους αγρότες, μα και να διδάσκονται απ’ αυτούς. Σε μερικούς μπολσεβίκους δεν άρεσαν αυτά τα λόγια του Λένιν. Όμως η ιστορία δείχνει ότι ο Λένιν είχε δίκιο, εκατό τα εκατό και σ’ αυτό τον τομέα. Στην πραγματικότητα, εκατομμύρια εργαζόμενοι, εργάτες και αγρότες δουλεύουν, ζουν, αγωνίζονται. Ποιός μπορεί να αμφιβάλλει ότι αυτοί οι άνθρωποι δε ζουν άσκοπα, ότι στη ζωή τους και στην πάλη τους συσσωρεύουν τεράστια πραχτική πείρα; Μήπως μπορεί να αμφιβάλλει κανείς, ότι οι καθοδηγητές που περιφρονούν αυτή την πείρα, δε μπορούν να θεωρούνται πραγματικοί καθοδηγητές; Συνεπώς εμείς, οι καθοδηγητές του κόμματος και της κυβέρνησης, πρέπει όχι μόνο να διδάσκουμε τους εργάτες, μα και να διδασκόμαστε απ’ αυτούς. Δε θέλω ν’ αμφισβητήσω το γεγονός ότι εσείς, τα μέλη αυτής της σύσκεψης, κάτι μάθατε εδώ σ’ αυτή τη σύσκεψη από τους καθοδηγητές της κυβέρνησής μας. Δε μπορεί όμως να αρνηθεί κανείς και το γεγονός, ότι και μεις, οι καθοδηγητές της κυβέρνησης, μάθαμε |670| πολλά από σας, από τους σταχανοφικούς, από τα μέλη αυτής της σύσκεψης. Σας ευχαριστώ λοιπόν σύντροφοι για το μάθημα, σας ευχαριστώ πολύ! (Θυελλώδικα χειροκροτήματα).

Τέλος δυο λόγια για το πώς θα πρέπει να τιμήσουμε τη σημερινή σύσκεψη. Εμείς εδώ στο προεδρείο σκεφτήκαμε και αποφασίσαμε ότι χρειάζεται κάπως να τιμήσουμε αυτή τη σύσκεψη των ηγετών της κυβέρνησης με τους καθοδηγητές του σταχανοφικού κινήματος. Και καταλήξαμε στην απόφαση ότι θα πρέπει 100–120 από σας να τους προτείνουμε για τα ανώτατα βραβεία.

Φωνές: «Σωστά!» (Θυελλώδικα χειροκροτήματα).

Στάλιν: Μια και το εγκρίνετε σύντροφοι, εμείς θα το ταχτοποιήσουμε αυτό το ζήτημα.

(Οι παρευρισκόμενοι στη σύσκεψη των σταχανοφικών επευφημούν με θυελλώδη ενθουσιασμό το σύντροφο Στάλιν. Όλη η αίθουσα αντηχεί από τα χειροκροτήματα. Τα «Ουρά» τραντάζουν τους θόλους της αίθουσας. Από όλες τις γωνιές ακούγονται αναρίθμητες επευφημίες, που χαιρετούν τον αρχηγό του κόμματος, σύντροφο Στάλιν. Οι επευφημίες τελειώνουν με το βροντερό τραγούδι της «Διεθνούς». Οι τρεις χιλιάδες που συμμετείχαν στη σύσκεψη τραγουδούν τον προλεταριακό ύμνο). |671|


για την αντιγραφή: Άγρυπνος


Σημ.Ιστ. Στην μνημη του συντροφου "Μη Απολιθωμενος απο τις ακτες της Βαλτικης"