Η γη της ασχετοσύνης κι ο δάκος της ελιάς

Μάνη. Τα αυτοκίνητα περιδιαβαίνουν δρόμους πνιγμένους στη βλάστηση. Εκτατικά επίπεδα κτήματα, τσιφλίκια, φεουδάρχες. Και πορτοκαλεώνες. Γκουγκλάρω (όπως συνηθίζουμε στην Άνδρο παλαιόθεν) «πορτοκάλια Μάνης» και μου βγάζει «λουκάνικα» και μια… μούντζα. Μανιάτικες μεζονέτες που συναντάς κατά εκατοντάδες στον… Γέρακα. Κι ο κάθε Μανιάτης με το ελαιοτριβείο του. Τόσα λιοτρίβια που εκλείπουν τα περίπτερα. Πουλάνε ψιλικά και τσιγάρα. Ίσως και σύγκλινο.

Ο σκηνοθέτης… εισαγωγής. Μη φανταστείτε κάτι σε Σπίλμπεργκ, Κόπολα, Μαν – έστω κάτι δεύτερο, τρίτο ή τέταρτο. Άλλωστε τέτοιοι δεν συνάδουν με το περιορισμένων απαιτήσεων κοινό. Γεωργίου εκ Κύπρου! Εκεί δραστηριοποιήθηκε και η κα Δημητρίου που δηλώνει σεναριογράφος.

Η οποία, εκτός της ασχετοσύνης, πάσχει καταφανώς από απώλεια πρόσφατης και μακροπρόθεσμης μνήμης. Άλλα αντί άλλων! Αναρωτήθηκα και για τα παιδικά τραύματα του σκηνοθέτη, αλλά το ότι γεννήθηκε στη Μ. Βρετανία, έζησε στην Κύπρο και κάνει σίριαλ στην Ελλάδα, αρκούν.

Στη Μάνη όλοι μιλάνε κυπριακά. Άλλοι απροκάλυπτα κι άλλοι να παλεύουν, μπλαβιάζοντας, να κρύψουν τη σχετική αξάν. Ηθοποιοί που δεν συναντήθηκαν με την υποκριτική και την ορθοφωνία. Χάνονται φωνήεντα, καταπίνονται χειλικά σύμφωνα, στριμώχνονται στις οδοντοστοιχίες τα οδοντικά. Σα να μιλάω εγώ με τον γνωστό φίλο μου που δεν τον ονοματίζω γιατί τσαντίζεται. Κανείς δεν μας καταλαβαίνει, αλλά τουλάχιστον δεν είμαστε ηθοποιοί. Ξαναγκουγκλάρω μπας και μου ξέφυγε καμιά κυπριακή εισβολή στο παρελθόν ή κανένας οικονομικός εποικισμός μιας και τα τόσα… τσιφλίκια κι η εύφορη γη. Τίποτα! Άρα οι Γεωργίου – Δημητρίου κουβάλησαν την αλάνα μ’ όσους έπαιζαν μικροί.

Όλα τα παλληκάρια με σκουλαρίκι. Ως γνωστόν, το ‘χουν συνήθειο στη Μάνη, από αρχαιοτάτων χρόνων. Με το που γεννιέται αγόρι τού τραβάνε και μερικά τρυπήματα στους λοβούς, να ‘χει να πορεύεται. Κάτι σαν την περιτομή Εβραίων, Μουσουλμάνων κι Αμερικανών (μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα οι τελευταίοι). Και πολύ τατού. Φαίνεται πως μικρά τα μαρκάρουν μπας και μπερδευτούν με τα του οχτρού κατά τους… βεντετοχαμούς. Τους μαθαίνουν και την κυπριακή διάλεκτο για ώρα ανάγκης. Μερικοί μοστράρουν και κομποσκοίνι. Κάθε κόμπος και… νεκρός. Κάθε νεκρός και άλλος. Φρικιαστικά πράγματα.

Το σίριαλ, πέρα από τις λογικές ασυνέπειες, τους παραλογισμούς, τις αυτοαναιρέσεις, τις ακυρώσεις και τις διανοητικές παύσεις της σεναριογράφου, είναι η κορύφωση της δραματικής τέχνης σε βαθμό κλαυθμών και οδυρμών. Πάντα αναρωτιόμουν σχετικά με τις δραματικές σχολές στην Κύπρο, μιας και οι Κύπριοι παίζουν δραματικότερα απ’ τους δικούς μας. Επίσης, πρόκειται για τη χαρά του… νεκροθάφτη. Με κάθε ευκαιρία όλοι σκοτώνουν, απειλούν ή προτίθενται να το κάνουν σε επόμενα επεισόδια. Οι μανιάτισσες, υστερικές και στερημένες, όταν δεν σκοτώνουν, καταριούνται ή προσεύχονται. Ή θυμούνται τον προ εικοσιπενταετίας γκόμενο που τις παράτησε και του ορμάνε για τα περεταίρω.

Η αλήθεια είναι πως κατέφυγα πάλι στο ίντερνετ. Η τελευταία βεντέτα στην περιοχή ήταν των Καουριάνων και των Κουρικιάνων στην Κοίτα, στο τέλος του 19ου αιώνα. Έκτοτε Μανιάτες και Κρητικοί (αντιστάθηκαν κατά τι οι τελευταίοι) εκφυλίστηκαν και βγάζουν κασιδιάρηδες οι πρώτοι και υπηρέτες των Αμερικανών οι δεύτεροι. Να φανταστείτε η μανιάτισσα γυναίκα μου όποτε ακούει κρότο τρέχει και μ’… αγκαλιάζει. Το πήρα σκοινί-κορδόνι κι εγώ κι όποτε γουστάρω αγκαλιές φουσκώνω μια σακούλα και τη σκάω. Και στο σίριαλ, χτυπάει το χέρι του στο τραπέζι ο Κυπριομανιάτης και πετάγονται κοψοχωλιασμένοι καμιά δεκαριά μαντράχαλοι – άλλοι κυπριομανιάτες αυτοί, με μαύρα, θαμώνες τού καφενείου. Συμπάσχω τα μάλα. Ως Κρητικός και μάλιστα Ανδρ(ε)ίος (εξ Άνδρου), σαν δω… κατσαρίδα νιώθω – πώς να το πω, λίγο… άβολα. Βέβαια κάτι έχω υπ’ όψιν μου για κουμπουριές αλλά δεν ωριμάζουν οι γαμημένες οι συνθήκες.

Ο συμπαθής Γαλανός να πασχίζει να πείσει ως αγριομανιάτης (μακαρίζω τον Αϊζενστάιν που διάλεγε ηθοποιούς με την φυσιογνωμική) πως «έτσι τιμάμε τους νεκρούς μας», τοποθετημένους πάνω στο Λουί-Κενζ τραπεζάκι του μανιάτικου σαλονιού με μια γριά να σκούζει. Κι η Γκερέκου να δυσανασχετεί, μιας και στην Κέρκυρα στις κηδείες χτυπάνε ένα «έχω στενάχωρη καρδιά…» με τη Βλαχοπούλου και μετά πάνε για ύπνο, αφήνοντας τον νεκρό να κόβει βόλτες κατά πως συνηθίζεται εκεί. Κι εκείνη η πρώην υπουργός πολιτισμού με το… ρέικι, όλο να θαρρεί πως απέναντί της έχει τις κερκίδες της Επιδαύρου. Κι ο φίλος μου ο Πασχάλης να παλεύει τίμια για το μεροκάματο. Το ίδιο και ο Παρτσαλάκης. Κι ίσως η καλύτερη όλων η Μάρω. Κι αν η δική μου κόρη πρωταγωνιστούσε στη σειρά θα της είχα επιστήσει την προσοχή: «Μακριά από ναρκωτικά, Γεωργίου και Δημητρίου». Μέχρι να τους βρει καμία σφαίρα ξώφαλτσα ή εξ επί τούτου, στον ορυμαγδό των σκοτωμών και στην ασχετοσύνη των Γεωργίου-Δημητρίου.

Εγώ όμως δεν σκοτώνω, τουλάχιστον προς ώρας. Ούτε διαθέτω χρόνο για σκότωμα. Έτσι περιμένω την οικογένεια... Αθερίδη. Αυτόν και την Καρύδη να ξεπέφτουν σε ανθρωπίδες με τους τιποτάδες celebrities που παρουσιάζουν, προβάλουν, επιβάλουν και μέσω αυτών, προσβάλουν.

ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΝΑΚΗΣ