Στη σημερινή εποχή του ιμπεριαλισμού και υψηλού βαθμού παγκοσμιοποίησης των οικονομιών και των πολιτικών, η μόνη προοπτική για τους λαούς είναι ο σοσιαλισμός και η σταδιακή κατάργηση συνόρων και εθνικών αντιθέσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις προηγείται και η εθνική απελευθέρωση, όπως Παλαιστίνη κ.α., αλλά αυτό δεν είναι το κυρίαρχο.
Το 1917 εκατό και πάνω εθνότητες είχαν αίτημα την αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία από τη Ρωσία αλλά όταν την απέκτησαν η συντριπτική πλειοψηφία από αυτές προτίμησε την ΕΣΣΔ παρά την αποχώρηση. Αν δεν κάνω λάθος δεκάδες ήταν οι εσωτερικές αυτόνομες δημοκρατίες και περιοχές με τη γλώσσα, την κουλτούρα και την εσωτερική διακυβέρνηση ενώ δημιουργήθηκαν και οι 15 οι μεγάλες δημοκρατίες που ενώθηκαν. Η διάλυση της ΕΣΣΔ (και της Γιουγκοσλαβίας) σε τίποτα δεν ωφέλησε τους λαούς, το αντίθετο μαζί με τον σοσιαλισμό έχασαν ό,τι είχαν και δεν κέρδισαν τίποτα.